ABD ve Çin ortasında Ukrayna krizi nedeniyle bugün İtalya’nın başşehri Roma’da yapılan üst seviye diplomatik görüşme öncesi Batı basınının ortaya attığı “Rusya’nın Çin’den silah istediği” savı tartışılıyor. Çin Dışişleri Bakanlığı ise bu haberlerin “dezenformasyon” olduğunu belirterek iddiayı yalanladı.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkez Komitesi Dış İlgiler Komitesi Ofisi Yöneticisi Yang Jiechi bugün Roma’da bir ortaya gelecek. ABD ve İngiltere’nin önde gelen gazeteleri ise Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısından bu yana ABD ve Çin ortasında yüz yüze yapılacak en üst seviye diplomatik görüşme öncesi Rusya’nın Çin’den silah yardımı istediği argümanını gündeme getirdi.
REUTERS: ÇİN DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI İDDİAYI DOĞRULADI
Reuters haber ajansı da kelam konusu haberlerin akabinde bugün yayınladığı haberde, Çin Dışişleri Bakanlığı’nın “Rusya’nın silah yardımı istediği” savını yalanladığını belirtti. Bakanlık, kelam konusu savın “dezenformasyon” olduğunu vurguladı. Çin’in Washington Büyükelçisi Liu Pengyu ise “Rusya’dan bu türlü bir talep geldiğini hiç duymadığını” söyledi. Büyükelçi, “Ukrayna’daki mevcut durum sahiden kaygı verici. Şu an öncelik, gerginliğini tırmanmasını ve hatta denetimden çıkmasını önlemek” açıklaması yaptı.
‘İSİMSİZ’ ABD’Lİ YETKİLİLER: RUSYA ÇİN’DEN EKONOMİK YARDIM DA İSTEDİ
ABD merkezli New York Times (NYT) ve İngiltere merkezli Financial Times (FT) gazeteleri yayınladığı haberlerde, Ukrayna savaşının seyrini etkileyecek kadar kritik olan kelam konusu iddiayı, “isimsiz” Amerikalı yetkililerin açıklamalarına dayandırdı. NYT’den Edward Wong ve Julian E. Barnes imzalı yayınlanan haberde, “ABD’li yetkililere nazaran, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Çin’den Ukrayna’daki savaş için askeri teçhizat ve takviye istedi. Bir yetkiliye nazaran Rusya, iktisadının geniş yaptırımlardan aldığı tahribatı önlemeye yardımcı olmak için Çin’den ek ekonomik yardım da istedi” denildi.
Haberde, “Amerikalı yetkililer, Rusya’dan gelen rastgele bir yardım talebine nazaran hareket edip etmeyeceğini görmek için Çin’i yakından izliyor. İstihbarat saklılığı gerekçesiyle Moskova’nın istediği askeri silah yahut yardım çeşitlerini daha fazla açıklamayı reddetti” sözleri yer aldı.
‘PEKİN, BATI’NIN EFORLARINI BALTALAYABİLİR’
FT’nin haberinde de kelam konusu teze benzeri kaynaklar gösterildi. Haberde, “ABD’li yetkililer, Financial Times’a yaptığı açıklamada, Rusya’nın askeri teçhizat talepleri olduğunu söyledi. Çin’in Rusya’ya yardım etmeye hazır olabileceğine dair işaretler nedeniyle ABD’nin müttefiklerini uyarmaya hazırlandığını belirtti” denildi.
“Beyaz Saray’ın Pekin’in Batı’nın yaptırım eforlarını baltalayabileceği telaşında olduğu” da belirtilen haberde, yeniden ABD’li yetkililere nazaran, “Rusya’nın birtakım silahlarının tükenmekte olduğu” tarafında işaretler olduğu söylendi.
‘ABD, UKRAYNA’YA SİLAH GÖNDEREREK KRİZİ DERİNLEŞTİRİYOR’
Çin basını ise Moskova’nın Pekin’den silah talebi olup olmadığına ait rastgele bir teze yer vermezken Ukrayna krizine ait yer verdiği yazılarda, Ukrayna’nın ABD’den silah istediğini hatırlattı. Çin Komünist Partisi’nin yayını Küresel Times’ta (GT) Yang Sheng ve Fan Anqi imzasıyla yayınlanan yazıda, ABD’nin Ukrayna’ya silah yardımları hatırlatılarak “Beyaz Saray çatışmayı sürdürmek istiyor” denildi.
Ukrayna krizine ait Moskova, Kiev, Paris ve Berlin’in diplomatik eforları artırmasına karşın ABD’nin ısrarla krizi derinleştirmek istediği belirtilen yazıda, “Ukrayna’nın yanında üzere gözüken ABD, Ukrayna’da barışın yine tesis edilmesiyle ilgilenmiyor. Washington’ın son maksadı çatışmayı genişletmek ve Rusya’ya verilen ziyanı en üst seviyeye çıkarmak” denildi.
‘UKRAYNA’DA ATEŞKES, ABD’NİN ÇIKARLARIYLA UYUMLU DEĞİL’
Çin’in Şanghay kentindeki Doğu Çin Olağan Üniversitesi’nde Rusya Araştırmaları Merkezi’nde öğretim vazifelisi Cui Heng, “Ukrayna için ivedilikle gerekli ateşkes ABD’nin stratejik çıkarlarıyla uyumlu değil. Çatışma diğer alanlara da yayıldı ve bu türlü bir noktada ABD, Rusya ve Ukrayna’nın bir uzlaşmaya varmasını mutlaka istemeyecektir. Diğer bir deyişle, Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumak ABD’nin gayesi değildir” dedi.
Haberde, ABD’nin Ukrayna’ya askeri teçhizatları içeren 200 milyon dolarlık son dayanağıyla yardımların Ocak 2021’den bu yana 1,2 milyar dolara ve 2014’ten bu yana da 3,2 milyar dolara ulaştığı da hatırlatıldı.
ROMA GÖRÜŞMESİ ÖNCESİ ÇİN’E ‘YARDIM ETMEYİN’ UYARISI
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan bugün Roma’da katılacağı görüşme öncesi CNN’e yaptığı açıklamada, görüşmede Rusya-Ukrayna krizinin ele alınacağını belirterek “Çin ve öteki ülkeler Rusya’nın yaptırımları aşmasına yardım etmeye çalışmamalı. Ne Çin’in ne de diğer bir ülkenin Rusya’nın bu kayıplarını telafi etmeyeceğinden emin olacağız” demişti. Sullivan, Çin’in Putin’in planlarının tam kapsamını bilmemiş olabileceklerini” de söz ederek “Putin’in Avrupalılara ve başkalarına palavra söylediği üzere onlara da palavra söylemiş olması çok olası” tabirlerini kullanmıştı. (DIŞ HABERLER)
