Carly Cassella
Hawaii Adaları’nın çabucak kuzeyinde bulunan derin deniz sırtında gerçekleştirilen bir keşif gezisi, sarı tuğlalı bir yolu andıran eski bir kurumuş göl yatağını ortaya çıkardı. Bu gizemli görünüm, günümüzde Papahānaumokuākea Ulusal Deniz Anıtı (PMNM) içinde yer alan Lili’uokalani sırtında araştırmalarını sürdüren keşif gemisi Nautilus tarafından tesadüfen bulundu.
BİLİNMEYEN BİR DÜNYA
PMNM, ABD’de bulunan ulusal parkların tamamından daha geniş olan yeriyle dünyanın en büyük deniz muhafaza alanlarından biri ve şu ana dek deniz tabanının sırf yüzde 3’ü araştırıldı. Ocean Exploration Trust’ta (Okyanus Araştırma Vakfı) vazifeli araştırmacılar, deniz yüzeyinin altında, 3 bin metreden daha derinde uzanan bu yaban tabiatın hudutlarını zorluyorlar ve işin en yeterli yanı, herkesin keşfi izleyebilmesi.
Araştırmacılar her gün aralıksız biçimde canlı manzaralar aktarıyor ve geçtiğimiz günlerde YouTube üzerinden yayınlandığında büyük ilgi çeken bir görüntü, derin deniz aracını kullanan araştırmacıların Oz’a* yanlışsız giden yolda şaşkınlığa düştüğü bir anı içeriyor. Telsizdeki araştırmacılardan biri, “Atlantis’e giden yol” diye heyecanla bağırıyor. Öbür bir ses “Sarı tuğladan bir yol mu?” diye karşılık veriyor. Grubun bir öbür üyesi “Bu çok acayip” diye ekliyor: “Dalga mı geçiyorsun? Bu çılgınca.”
Araştırmacıların Nootka deniz dağının doruğunda keşfettiği bu göl yatağı, okyanusun binlerce kilometre altında bulunmasına rağmen şaşırtan derecede kuru görünüyor. Telsizde konuşan grup, okyanus tabanının neredeyse soyulabilecek “pişmiş bir kabuk” üzere göründüğünü belirtiyor.
VOLKANİK TESİR SONUCU OLUŞTUĞU DÜŞÜNÜLÜYOR
Araştırma alanının küçük bir kısmında, volkanik kaya şaşırtan biçimde tuğlalara misal bir formda kırılmış. YouTube görüntüsünün açıklama yazısı, “Bu eşsiz 90 derecelik kırıklar, muhtemelen pişmiş kenar boşluğundaki çoklu patlamalardan kaynaklanan ısıtma ve soğutma gerilimiyle bağlantılı” diye izah ediyor. Birinci görüşte yaşanan tesir, göz kamaştırıcı bir yeni dünyaya uzanan bir yol ile basitçe karıştırılabilir. Ve bir açıdan bu büsbütün yanlış değil.
E/V Nautilus, bizleri gezegenimizin daha evvel hiç görmediğimiz bölgelerine hakikat bir seyahate çıkarıyor. Bu tuğla yolu takip etmek, hakikat istikamette ilerlediğimizin ve yakında Dünya’nın kapalı jeolojisiyle ilgili çok daha fazla şey öğrenebileceğimizin bir işareti.
*Oz Büyücüsü (ing. The Wonderful Wizard of Oz), L. Frank Baum tarafından yazılıp W. W. Denslow tarafından resimlendirilen bir çocuk romanıdır. Kansaslı Dorothy Gale’in büyük bir hortuma kapılan konutuyla geldiği Oz Diyarı’nda yaşadığı olayları ve meskenine geri dönme gayretini anlatır.
Yazının yepyenisi Science Alert sitesinden alınmıştır. (Çeviren/Derleyen: Tarkan Tufan)
