‘Müsilaj Raporu’ TBMM’ye sunuldu: Kirlilik azaltılmalı

400 sayfadan oluşan ayrıntılı raporda müsilaj kavramı Müsilaj sorunu Müsilajın etkileri Müsilajın denetimi ve önlenmesi ve black ish izle Sonuç ve öneriler olarak dört kısımda incelendi Birinci olarak müsilajın tarifi yapılan raporda şu sözlere yer verildi

Müsilaj deniz salyası deniz karı fazla besin tuzu bulanan güçlü katmanlaşmış sulara uygun bonkis izle sıcaklık ve sakin havanın eşlik etmesi ile ortamda bulunan birtakım fotosentetik tek hücreli canlıların birey sayısının çok artması bunun sonucu olarak besin tuzlarının süratle tükenmesi akabinde gelen kitlesel vefatlar ile boru 2039 izle hücre içeriğinde doğal olarak bulunan büyük şekerlerin polisakkarit ve öteki hidrokarbonlar dış ortama çıkması ile oluşan salya gibisi bir yapı olarak tanımlanabilir

‘OKSİJEN DÜZEYLERİNDE DALGALANMAYA NEDEN OLUYOR’

Müsilajın su kolonunda bozkir izle oluşabildiği üzere deniz tabanında yaşayan iplik halindeki makro alglerden ötürü da meydana gelebileceği belirtilen raporda müsilaj oluşumunun akabinde devreye giren saprobik canlıların müsilajı parçalamaya başladığı ve bu durumun da ortamın buralarin yabancisiyiz izle oksijen düzeylerinde dalgalanmalara neden olduğu söz edildi Müsilajın dünyanın tüm okyanuslarında oluştuğuna da dikkat çekilen raporda genel olarak yüzey sularının ısınması ve buna bağlı olarak su katmanlarının kararlılığının artmasının öteki business proposal izle tetikleyici faktörler ile birleşmesi sonucu bu olayın gerçekleştiği belirtildi

‘İLK KERE 2007 YILINDA İZMİT KÖRFEZİNDE GÖZLENDİ’

Türkiye’de ise müsilaj olayının birinci sefer 2007 yılının eylül ayında İzmit Körfezi nde ve buz devri scratin hikayesi izle Büyükada da gözlendiği anlatılan raporda gelinen noktada müsilaj olayının Marmara Denizi özelinde artan deniz suyu sıcaklıkları ve insan kaynaklı baskılar ile tetiklendiği düşünülen organik bir oluşum olarak değerlendirildiği kaydedildi Raporda Ortamda biriken organik hususun insan kaynaklı yollarla artması ve bozulmanın olağan suratının üzerine çıkması ile bozulma eserlerinin birbirlerine tutunarak muhtemelen içerisinde biriken gazlar ile denizin içi ve deniz yüzeyinde görünür biçimde geniş alanları kaplaması müsilaj olayını tetikleyen ana nedenler olarak ortaya çıkmaktadır denildi

Gün geçtikçe gelişen sanayi ve ziraî faaliyetlere paralel olarak ortaya çıkan çok kullanımı ve oluşan kirlilik nedeniyle yaşanan problemlerin atık su idaresinin değerini ortaya çıkardığına dikkat çekilen raporda Evsel endüstriyel ziraî ve öteki kullanımlar sonucunda kirlenmiş atık suların deşarj edildikleri alıcı ortamın fizikî kimyasal bakteriyolojik ve ekolojik özelliklerini değiştirmeyecek hale getirmek için farklı arıtma teknikleri kullanılmaktadır Bu konu su kaynaklarının korunmasında ehemmiyet arz etmektedir denildi Global iklim değişikliğinin doğal kaynaklara verdiği ziyanların başında su kaynaklarının azlığı kıtlığı ve kirliliğinin geldiği belirtilen raporda yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının bütüncül ve sürdürülebilir idaresinin ehemmiyeti de vurgulandı

‘DENİZİN KIYILARLA BİRLİKTE BÜTÜNCÜL OLARAK ELE ALINMASI EHEMMİYET ARZETMEKTEDİR’

Marmara Denizi nde müsilaj oluşumunda en kıymetli faktörün sudaki besin hususları azot fosfor oranının artması olduğu belirtilen raporda Bitkisel üretim hedefiyle bitkinin gereksiniminden fazla verilen kimyasal gübreler ve hayvancılık işletmelerinde uygun depolanmayan hayvansal dışkılar ve silaj suları içerisinde bulunan besin hususları yüzey akışı ile yer üstü sularına sızma yolu ile yer altı sularına karışarak kirlilik oluşturmaktadır denildi

Marmara Denizi nde ortaya çıkan müsilaj sıkıntısının ortadan kaldırılması için kirliliğin azaltılması izleme çalışmaları ve kontrollerin faal bir biçimde yapılması gerektiği vurgulanan raporda Müsilaj probleminin önlenmesi ve emsal sıkıntıların tekrar yaşanmaması için denizin kıyılarla birlikte bütüncül olarak ele alınması tedbire çalışmalarının kıyı alanlarının korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması maksadıyla yürütülen faaliyetler ile koordineli bir biçimde yürütülmesi değer arz etmektedir tabirlerine yer verildi

YAPILMASI GEREKENLER 157 HUSUSTA AÇIKLANDI

Raporun sonuç ve teklifler kısmında ise müsilajın denetimi önlenmesi ve bir daha gibisi etraf meselelerinin yaşanmaması için kentsel endüstriyel ziraî denizcilik üzere faaliyetlerden kaynaklanan kirliliğin tespit edilmesine kirlilik kaynaklarının tesirinin ve kirlilik yükünün azaltılması gayesiyle su atık su ve atık idaresi global iklim değişikliğiyle çaba su kaynaklarının korunması kıyıların idaresi AR GE çalışmaları ile eğitim ve farkındalık çalışmalarına ait alınması gereken önlemlere yer verildi

Raporda yapılması gerekenler 157 hususta sıralandı Kimi unsurlar şöyle

Marmara Denizi ndeki kirliliğinin giderilmesi gayesiyle 06 06 2021 tarihinde kamuoyu ile paylaşılan 22 unsurluk Marmara Denizi Aksiyon Planının bu bütünlük dikkate alınarak faal bir biçimde uygulanması uygulamaların titizlikle takip edilmesi denetlenmesi ve belirtilen standartlarda işletilmesi ile Marmara Denizi âlâ çevresel duruma ulaşabilecektir

Aksiyon Planı kapsamında hazırlanan Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planında yer alan faaliyet ve alt faaliyetler ilgili ve sorumlu kurumlar tarafından belirtilen müddetler içerisinde hassasiyetle uygulanmalıdır

Atık su idaresinde temel prensip en az kirletme ve maksimum geri kazanım olmalıdır

Marmara Denizi Havzası nda bulunan atık su yükünün azaltılması gayesiyle öncelikli olarak kirliliği kaynağında tedbire prensibine dayanan pak üretim uygulamaları ile atık su debisinin ve kirlilik yükünün azaltılması sağlanmalı oluşan atık suyun uygun arıtma yolları ile arıtıldıktan sonra tekrar kullanım alternatifleri değerlendirilmeli ve bu önlemlerin alınması sonrasında oluşan atık suyun deşarjı mevzuatta belirtilen standartlara uygun olarak gerçekleştirilmelidir

Arıtılmış evsel atık suların endüstride park bahçe ve yeşil alan sulamalarında kullanımı yaygınlaştırılmalıdır Kullanılmış suların tekrar kullanılması hakkında yasal düzenlemeler yapılmalıdır Gri suyun yine kullanımı yasal düzenlemelerle teşvik edilmelidir

Etrafa saygılı üretim yapan sıfır atık projesini uygulayan ve ileri biyolojik atık su arıtma tesisini yapıp işleten ve gri su kullanan firmalar ödüllendirilmelidir

Deterjan ve şahsî hijyen eserlerinden kaynaklanan fosfor kirliliğinin azaltılması için fosfor ve yüzey etkin unsur içeren paklık gereçlerinin kullanımı basamaklı olarak azaltılmalı fosforsuz eserlerin üretimine yönelik mevzuat düzenlemeleri yapılmalıdır

Paklık gereçlerinde etraf etiketli eserlerin kullanımı yaygınlaştırılmalı etraf etiketli eserlerin duyurulması için bir web sitesi ve toplumsal medya hesabı kullanıma açılmalıdır

Deterjanlar Hakkında Yönetmelik kapsamında piyasa nezareti ve kontrolü daha faal hale getirilmeli yapılan kontroller sonucunda tespit edilen inançsız eserler Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan İnançsız Eser Bilgi Sistemi nden kamuoyu ile paylaşılmalıdır

Öncelikli olarak Marmara Denizi biyoçeşitliliğinin bakteriden memeliye kadar tanımlanması ve kayıt altına alınması gerekmektedir Buradan elde edilen bilgiler ile tarihî bilgiler karşılaştırılarak cinslerin yerli yabancı cins tespiti yapılmalı yabancı çeşitlerin istilacı olma potansiyelleri araştırılmalı ve tüm canlı kümelerini kapsayacak biçimde nizamlı izleme çalışmaları yapılarak yeni yabancı çeşitlerin süratli bir formda tanımlanması sağlanmalıdır

Deniz canlılarını ve besin zinciri sebebiyle o canlıları tüketenleri olumsuz etkileyen plastik ve mikro plastik kirliliklerin önlenmesi konusunda gerekli önlemler alınmalıdır

Denizlerimizdeki biyolojik çeşitliliği ve zenginliği koruyacak önlemlerin geliştirilmesi gayesiyle denizel biyolojik çeşitliliğe ait bir bilgi bankası oluşturulmalı

Su eserleri ömür ve üreme alanlarının korunması biyoçeşitliğinin korunması ve artırılması ile stoklarının güzelleştirilmesi için gerekli önlemler geçici ya da kalıcı kısıtlamalar vb alınmalıdır

Denizlerimizde canlı envanteri oluşturulmalı balık stokları belirlenmeli ve avcılık var olan stoklar baz alınarak planlanmalıdır

Balıkçılık bölgesel ve lokal olarak düzenlenmeli ve avcılıkta kota sistemine geçiş yapılmalıdır

Marmara Denizi başta olmak üzere tüm su eserleri avlanma alanlarında yasa dışı kayıt dışı ve kural dışı avcılık denetim ve kontrollerinin aktifliği artırılmalıdır

Etraf ve deniz paklığı turizmin temel ögelerinden biri olup deniz ekosistemini bozmadan etrafın daima ve istikrarlı bir biçimde yönetilmesi mümkün tahribatların vakit kaybetmeksizin önlenmesi için ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından iş birliği içerisinde gerekli önlemler alınmalıdır

Turizm merkezleri içerisinde bulunan başta su altı kültür mirası olmak üzere tarihi yapıların müsilaj probleminin neden olabileceği olumsuz tesirlerden korunmasına yönelik detaylı çalışmalar yapılmalı müsilajın turizme yönelik tesirleri çok boyutlu olarak tahlil edilmelidir

Müsilajın halk sıhhati tarafından muhtemel risklerinin araştırılmasına yönelik çalışmaların artırılması ve bulguların kamuoyuyla paylaşılması yerinde olacaktır

Marmara Denizi nde evsel ve endüstriyel atık suların deşarjları ziraî faaliyetler gemi atık suları kıyı dolguları maden ve hafriyat atıkları ve atmosferik çökelme kaynaklı kirlenmenin önlenmesi için gerekli önlemler alınmalıdır

Marmara Bölgesi nde yüksek teknoloji ve kısıtlı atık üreten dallara öncelik verilerek sanayi alanındaki ağırlaşmanın Orta Anadolu üzere yeni bölgelere genişletilmesi sağlanmalıdır

MARMOD Projesi sonuçlarında da tespit edildiği üzere Marmara Denizi nde oksijen eşiğine hipoksi çıkılabilmesi için toplam karasal besin yükünün yüzde 40 oranında azaltılması tarafında gerekli çalışmalar hızlandırılmalıdır

HDP MUHALEFET ŞERHİ SUNDU

HDP’nin muhalefet şerhinde Sunumları art geriye dizerek sunumlardan işine gelen kısımları cımbızlayarak ve bunları eklektik bir biçimde art geriye yığarak da bir sebep araştırması yapılamaz Önleyici önlemlere ulaşılamaz Ayrıyeten böylesi bir eklektik bilgi bombardımanıyla TBMM den bütüncül siyasetler oluşturması da beklenemez Başından itibaren son derece eklektik ve kavram karmaşalarıyla malul bir metnin komite metni diye sunulması da kabul edilemez denildi

Muhalefet şerhinde yer alan Marmara Denizi’ndeki müsilaj meselesinin tahlili için öneriler kısmında ise temel tahlilin Marmara Denizi’ni alıcı ortam olarak kullanmaktan vazgeçilmesi gerektiği vurgulandı Marmara Denizi nde müsilaj sorunu temel olarak insan sebepli antropjenik bir sorundur denilen muhalefet şerhinde alınması gereken önlemler 23 unsurda sıralandı Kelam konusu 23 husustan kimileri ise şöyle

Marmara Denizi ni kirletiliyor olmaktan kurtarmak başta müsilaj olmak üzere tüm olumsuz ögelerden kurtaracaktır Ör biyotoksin sorunu ağır metal sorunu üst su kütlesindeki çok ısınma biyo çeşitlilik kaybı muhtemel insan sıhhati vb

Bu kapsamda Marmara Denizi hiçbir halde alıcı ortam olarak kullanılmamalıdır Zati etraf mevzuatında da kabul edilmiş olan milletlerarası alıcı ortam standartlarının kabul ettiği 5mg litre çözünmüş oksijen pahasının çok altında olan oksijen seviyesi sebebiyle şu anda Marmara yı alıcı ortam olarak kabul ederek deşarj yapmak mümkün değildir

Balıkesir Çanakkale Vilayetleri Bütünleşik Kıyı Alanları Planı üzere deniz ekosistemini olumsuz etkileyecek projelerden vazgeçilmelidir

Marmara Adası nda sürmekte olan ve bir kısmında ÇED raporu dahi olmayan madencilik faaliyetleri kısıtlanmalı ekolojik muhtaçlıklar doğrultusunda sıkı kontrole tabi kılınmalıdır

Bilhassa Susurluk havzasında üretim yapan endüstriyel tesislere Ergene havzasında uygulanan protokolün birebiri uygulanmalı kesin olarak atık suların derelere yahut denize deşarjı engellenmeli tesislerde kullanılan suyun geri kazanımı temel olmalıdır

Tüm ziraî havzalarda ziraî kaynaklı kirleticilerin derelere göllere ve nihayetinde denize girişi önlenmeli Tarımda agroekolojik formüllere kademeli geçiş sağlanmalı tarım alanları ile dere göl yahut deniz ortasında tampon bölgeler kurulmalı ve sulama emelli yapay sulak alanlar oluşturulmalı ve acil havza planları devreye sokulmalı

Marmara Bölgesi ndeki nüfus artışına sebep olabilecek kentsel ve endüstriyel planlamalar önlenmeli

Marmara Denizi nin özgün özellikleri dolayısı ile başta ilköğretim olmak üzere kelam konusu özellikleri içeren ve hasebiyle bir denizin ne olduğu ile ilgili bilgilerin müfredata eklenerek öğrencilerin deniz ve deniz ortamı ile ilgili fikirlerinin oluşabileceği bir müfredat düzenlemesinin yapılması gerekmektedir

‘MARMARA DENİZİ EKOSİSTEMİ AÇISINDAN YOK EDİCİ BİR BAŞKA FAKTÖR OLACAK’

Kanal İstanbul Projesi’ne de dikkat çekilen muhalefet şerhinde Nüfusun artması karasal kökenli yeni kirlilik varlıklarının oluşması kirliliğin denize taşınması milyonlarca metreküp hafriyatın denize dökülmesi bu hususta Marmaray deneyimi hatırlanmalıdır pak su varlıklarını ve Küçük Çekmece lagününün yok edilmesi Karadeniz den gelen kirliliğe ikinci bir yol daha açılması vb üzere pek çok sebeple Kanal İstanbul su yolu ve yeni kent yapılaşması Marmara deniz ekosistemi açısından yok edici bir öbür faktör olacaktır denildi

‘KONTROL ALTINA ALINMAMASI DURUMU DAHA BÜYÜK PROBLEMLERİN ORTAYA ÇIMASINA YOL AÇACAK’

CHP Meclis Kümesi ismine hazırlanan muhalefet şerhi de Meclis Başkanlığı’na sunuldu Müsilajın aşikâr şartların bir ortaya gelmesi sonucu ortaya çıkan kıymetli bir etraf sorunu olduğu belirtilen muhalefet şerhinde bu şartlar ortaya çıktığında alglerin deniz ekosisteminde baskın hale gelebildiği söz edildi Müsilajın denetim altına alınamaması durumunun etraf biyo çeşitlilik ve iktisat için daha büyük meselelerin ortaya çıkmasına yol açacağı kaydedilen muhalefet şerhinde Raporun sorunu kalıcı olarak ortadan kaldıracak toplumsal kontrolü gerçekleştirecek önermeleri gereğince içermediği görülmektedir Oluşturulan rapor olumlu görülmekle birlikte müsilaj sıkıntısını büsbütün ortadan kaldıracak teklifleri kâfi oranda içermediği anlaşılmaktadır tabirleri kullanıldı

Müsilaj ve başka deniz kirliliği sıkıntılarına ait bilim insanlarınca bahse hassas çevrelerce çeşitli kezler ikazlar yapıldığı da hatırlatılan muhalefet şerhinde bu ikazlar karar vericilerce dikkate alınmadığı surece ülkeyi çok daha önemli etraf felaketlerinin beklemesi muhtemelliğine da dikkat çekildi Muhalefet şerhinde bahse ait tahlil teklifleri ise 67 unsurda sıralandı DUVAR