Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal’ın yer aldığı heyetin Filistin ve İsrail’i kapsayan iki günlük ziyareti sona erdi.
Heyet, ziyaretin birinci gününde (16 Şubat) Filistin Devlet Lideri Mahmud Abbas tarafından kabul edildi ve ülke yetkili makamlarıyla temaslarda bulundu.
Heyet, bugünkü İsrail ziyaretinde ise İsrail Dışişleri Bakanı Genel Yöneticisi Alon Ushpiz, İsrail Cumhurbaşkanlığı Ofisi Genel Yöneticisi Eyal Shviki ve bu kurumlardan üst seviye isimlerle görüştü.
İki gün süren temaslarını sonlandıran Kalın ve heyeti, ziyarete ait AA’ya açıklama yaptı.
‘FİLİSTİN’İN HASSASİYETLERİ BİZİM DE HASSASİYETLERİMİZ’
Ramallah’ta Devlet Lideri Mahmud Abbas’la ve Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki ile yapılan görüşmede Filistin probleminin geldiği son nokta, Kudüs, Mescid-i Aksa, ulusal uzlaşı süreci ve başka mevzuları etraflı bir formda ele aldıklarını aktaran Kalın, şunları söyledi:
“Filistin tarafının hassasiyetleri elbette bizim de hassasiyetlerimiz. Bilhassa Filistin sıkıntısının tahliline dönük yapan adımların atılması, bölgesel barış ve istikrarın sağlanması açısından da büyük kıymet arz ediyor. Bu manada da iki devletli tahlilin hayata geçirilmesi için hem ikili hem de bölgesel manada neler yapabileceğimizi, çok taraflı platformlarda nasıl ele alabileceğimizi değerlendirdik. Sayın Mahmud Abbas da Cumhurbaşkanımıza ve Türkiye halkına selam ve hürmetlerini bu vesileyle ilettiler.”
‘KUDÜS VE MESCİD-İ AKSA KONUSUNDAKİ BEKLENTİLERİMİZİ LİSANA GETİRDİK’
Kalın, İsrailli yetkililerle bugün gerçekleşen görüşmede İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un martta Türkiye’ye yapacağı ziyaretin ön hazırlıklarını ele aldıklarını belirtti.
Kalın, “Türkiye-İsrail bağlarının ikili boyutunu, farklı taraflarıyla kıymetlendirme imkanımız oldu. Ayrıyeten Filistin sorununu doğal ki ele aldık. Burada bilhassa bizim Kudüs ve Mescid-i Aksa konusundaki hassasiyetlerimizi İsrail tarafına iletme fırsatımız oldu. Bu husustaki beklentilerimizi de lisana getirdik” dedi.
Bölgesel gelişmeleri de değerlendirdiklerini söz eden Kalın, “İkili bağlantılarımızın ve Filistin sorununun yanında bölgesel gelişmeleri de ele alma imkanımız oldu. Körfez’de, Suriye’de yaşanan gelişmeler, Ukrayna ve başka bahisler tabi ki gündemimizdeydi” diye konuştu.
‘BU TEMASLARI AĞIRLAŞTIRMAYI PLANLIYORUZ’
Temaslarının süreceğini lisana getiren İbrahim Kalın, şöyle devam etti:
“Biz hem Filistin tarafıyla hem İsrail tarafıyla bundan sonra atacağımız adımların da, hem Filistin sorununun tahlilinde hem Orta Doğu barış sürecinin ilerletilmesinde hem de bölgesel barış ve istikrarın ve güvenliğin bütün taraflar ve aktörler için sağlanması konusunda değerli katkılar sağlayacağına inanıyoruz. Bu temaslarımız devam edecek. Bundan sonra karşılıklı iki taraftan da ziyaretlerle bu temasları ağırlaştırmayı ve bu sürece katkı sağlayacak adımları atmayı planlıyoruz.”
‘HERZOG DA TOPLANTININ BİR KISMINA KATILDI’
Kalın, İsrail Cumhurbaşkanının ziyaretine ait de “Bugünkü görüşmemizde İsrail Cumhurbaşkanı Sayın Herzog da toplantının bir kısmına katıldı. Kendisiyle de ziyaretin ana başlıklarını ele alma imkanımız oldu” dedi.
‘HEDEF SÜRDÜRÜLEBİLİR İLİŞKİ’
Görüşmelerden hangi sonuçları almayı hedeflediklerine ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile olduğu üzere İsrail’e de bir iade-i ziyaret beklenip beklenmediğine ait soruyu ise Kalın, şöyle yanıtladı:
“Tabii bu hususların hepsinin adım adım, sürdürülebilir bir bağlantıyı sağlayacak biçimde gerçekleşmesi öngörülüyor. Bizim niyetimiz düşüncemiz de bu. Cumhurbaşkanımızın çizdiği stratejik çerçeve içerisinde bu adımları karşılıklı olarak atmayı planlıyoruz. Karşılıklı ziyaretler, büyükelçilerin atanması ve diğer alanlarda yapılabilecek ortak çalışmalar pahalandırılacak.”
‘BİRÇOK MEVZU VAR, BUNLARIN TAHLİLİ VAKİT ALACAK’
“Bu ziyaret münasebetlerin olağanlaşması manasında kıymetli bir adım lakin bütün meselelerin bir anda bir oturumda bir celsede çözülmesi üzere bir beklenti yaratılmamalı” diyen Kalın, “Bu bir süreç. Birçok husus var. Bunların bir kısmı girift bahisler, sıkıntı bahisler. Bunların tahlili vakit alacak. Lakin biz âlâ niyetle, güçlü bir siyasi vizyonla, Cumhurbaşkanımızın gösterdiği maksat doğrultusunda Filistin’le ve İsrail tarafıyla bağlarımızı daha yapan, daha üretken, daha kalıcı, sürdürülebilir bir yerde ilerletmek için çalışmalarımızı bundan sonra da yürüteceğiz.” sözlerini kullandı.
‘İKİ DEVLETLİ TAHLİL ANA BAŞLIKLARINDAN BİRİ OLACAK’
Türkiye’nin Filistin konusunda “iki devletli tahlil vurgusuna” karşılık İsrail tarafında “destekleyenler, rezerv koyanlar ve karşı çıkanların” yer aldığını ve iki devletli tahlil konusunda İsrail içinde bir tartışmanın devam ettiğini aktaran Kalın, “Türkiye açısından Filistin halkının kendi devletine kavuşması, bütün bölge halkları ve İsrail açısından uzun vadeli sürdürülebilir bir barış ve istikrar ortamını sağlayacak adım olacaktır. Bu bahiste milletlerarası bir konsensüs var. Bu istikamette yeni adımların atılmasını umut ediyoruz. Bunlar da bundan sonra İsrailli görüşmelerle yapacağımız ana başlıklarından biri olacak” dedi.
‘TÜRKİYE KENDİSİNE UZATILAN ELİ HAVADA BIRAKMAZ’
İbrahim Kalın, iki taraf ortasında “ikili münasebetler, Filistin sorunu, bölgesel mevzular, burada Türk kurumları ve sivil toplum kuruluşlarının faaliyetleri üzere birçok bahsin gündemde olduğunu” söyledi.
Bölge ülkeleri ortasındaki diyalog ve açılım ortamını pahalandıran Kalın, “Türkiye kendisine uzatılan eli havada bırakmaz. Türkiye, kendisine bir adım atana iki adım atar, yaklaşır. Bu daima bu türlü olmuştur. Türkiye, yapan bir tavır gördüğü anda karşı tarafa buna mukabelede bulunur. Hasebiyle bu saydığınız ülkelerle ilgili Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail, Ermenistan umarız yakında Suudi Arabistan ile de atılacak adımları bu çerçevede görmek lazım” halinde konuştu.
‘NORMALLEŞME DEDİĞİMİZ ADIMLAR, OLMASI GEREKENİ YİNE TESİS ETMEK’
Ülkeler ortasındaki sıkıntıların tahlilinin her vakit mümkün olduğunu vurgulayan Kalın, “Dönem, devir, ülkeler ortasında çeşitli görüş ayrılıkları olsa bile bunların tahliline dönük olarak atılabilecek ortak adımlar her vakit vardır. Mısır ile ilgili süreci de bu bağlamda görmek gerekiyor. Bu olağanlaşma dediğimiz adımlar, asıl olması gerekeni yine tesis etmeye dönük adımlar” dedi.
Kalın, hem Filistin hem İsrail tarafıyla karşılıklı olarak atılacak adımların ikili bağlantılara, bölgesel istikrara katkı sağlamaya devam edeceğini ve ziyaretten mutlu ayrıldıklarını aktardı.
Öte yandan Dışişleri Bakanı Yardımcısı Önal da ziyaretteki en değerli ögenin sürdürülebilirlik olduğunu belirterek, “Umarız bilhassa İsrail devlet liderinin yapacağı ziyaret sürdürülebilirlik açısından birinci adımı teşkil eder” değerlendirmesinde bulundu. (KUDÜS/AA)
