İZMİR – İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şube Bayan Hakları Komitesi, 8 Mart Dünya İşçi Bayanlar Günü’nde 2021 yılı Bayan Hakları İhlalleri Raporu’nu açıklamak için basın toplantısı düzenledi. Dernek binasında düzenlenen toplantıda konuşan Dernek Yöneticisi Cemile Karakaya, 8 Mart’ın tarihî sürecini anlatarak, 8 Mart olarak belirlenen bu uğraş gününde tüm bayanların ortak konusunun bayanlara seçme seçilme hakkı verilmesi, bayana uygulanan sömürü ve baskıya karşı gayret, bayan erkek eşitliğinin sağlanması ve emperyalist savaşa karşı olmak olarak belirlendiğini söyledi.
EGE BÖLGESİ’NİN 11 VİLAYETİNİ KAPSAYAN HAK İHLALLERİ RAPORU
8 Mart Dünya İşçi Bayanlar Günü’nün ülkemizde birinci sefer 1921 yılında kutlandığını hatırlatan Karakaya, yaygınlaşmasının ise 1970’li yıllarda olduğunu söyledi. 1980 askeri darbesinden sonra 4 yıl boyunca kutlamaların yasaklandığını 4 yıl ortadan sonra ise günümüze kadar Bayan Çaba Günü olmaya devam ettiğini belirten Karakaya, İHD olarak geçmişten bugüne bayanın verdiği uğraş sonucu elde ettiği hakların gasp edilmesi ve hak ihlallerini içeren Bayan Hak İhlali Raporunu, 8 Mart Dünya İşçi Bayanlar Günü’nde açıklama kararı aldıklarını kaydetti.
Karakaya, 2021 yılını kapsayan bayan hakları ihlalleri raporunun bayanlar, bayan mahpuslar, mahpus yakınları ve avukatları tarafından derneğe yapılan müracaatlar, ilgili kurum ve derneklerle yapılan görüşmeler, hapishanelere yapılan avukat ziyaretleri ve basın taramaları sonucu hazırlandığını söz etti. Raporun Ege Bölgesi’nde Aydın, Afyon, Balıkesir, Muğla, Manisa, Uşak, Burdur, Isparta, Denizli, Kütahya ve İzmir vilayetlerini kapsadığını söyleyen Karakaya, şöyle devam etti:
“Günümüzde yoksulluk ve şiddet döngüsünde yaşayan bayanlar, erkek şiddetine hayır derken bunlar içinde çaba etmektedirler. Bayana yönelik şiddete ve bunu yaratan eşitsizliğe karşı gayret eden bayan, tıpkı vakitte ekonomik tertibin yarattığı eşitsizliğe de karşıdır. İstanbul Sözleşmesi’nden çıkmak hem Anayasa’ya hem hukuka alışılmamış iken, bu kere bayan kazanımlarından en değerlisi olan nafaka hakkı gasp edilmek istenmektedir. Nafaka hakkını sonlandırmak yahut hakimin takdirine bırakmak bayan yoksulluğunu daha da arttırmak demek, boşanma kararını zorlaştırmak demektir. Nafaka hakkı sonlandırılmak istenen bayan daha çok cinsel ve fizikî şiddete uğrayacak. Giderek artan toplumsal cinsiyet eşitsizliği daha da derinleşecek bayanı konuta hapsedecek ve büyük hak ihlallerine neden olacaktır.”
‘2 YILDA 29 BAYAN ‘YÜKSEKTEN DÜŞEREK ÖLDÜ’ OLARAK KAYITLARA GEÇTİ’
Kadını şiddete karşı koruyan İstanbul Mukavelesi’nin bir gece yarısı imzası ile kaldırıldığına dikkat çeken Karakaya, “Kadını korumak adeta kabahat oluyor. Bayanlar katledilirken, çocuklar istismar edilirken bu toplumsal meseleleri çözmekle misyonlu olanlar bayanların lisanını koparmaktan kelam ediyor yahut en ufak bir tenkitte bayanları tutukluyor. İstanbul Kontratı kalktı denildiği günden bu yana bayanlar süratle fakirleşti, işsiz kaldı teminatları her gün tek tek ellerinden alınmaya başladı. Bayan vefatları artarak cins kıyımı boyutuna vardı” dedi.
Son 2 yılda 29 bayanın yüksekten düşerek öldüğünün kayıtlara geçtiğini ve tüm bu ölümlerin gerisinde daima bir erkek olduğunu söyleyen Karakaya, pandemi şartlarının dahi bayan vefatları için neden olduğuna dikkat çekti. Katledilen bayanların yalnızca kendilerinin değil aile bireylerinin de can güvenliği bulunmadığını söyleyen Karakaya, “Kendileri ile birlikte çocukları, anne ve babası, kardeşleri de hayati tehlike yaşamakta, ölümlerin birçoğu yakınlarının gözü önünde olmaktadır” diye kaydetti.
‘KADINLAR SAVAŞ İSTEMİYOR’
Kadınların yaşadığı alanlardan birinin de hapishaneler olduğunu belirten Karakaya, meskende ve sokakta olduğu üzere bayanların burada da şiddet mağduru olduğunu ve hayat haklarının ihlal edildiğini söyledi. Karakaya, son olarak şunları kaydetti:
“Yetkililer bayanları güçlendirici siyasetler uygulamalı, hayatın her alanında yaşanan hak ihlallerini toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlayıcı siyasetler ile gidermelidirler. Erkek hükümran sistem bayan katillerini korumaktan vazgeçmeli, yeterli hal indirimi, ceza indirimi yerine caydırıcı cezalar verilmelidir. Kayıtlara kuşkulu bayan vefatı diye geçen her vefat aydınlatılmalı faal soruşturma yürütülmelidir. Her bayan istediği ile evlenebilmeli, boşanmak isteyen bayanın güvenliği sağlanmalıdır. Bayan nafaka talep edebilmeli, kendi cinselliğini yaşama hakkına sahip olabilmelidir. İstediği işte çalışabilmeli, sigortalı olma hakkına sahip olabilmeli, dini yaşama katılıp katılmamaya kendi karar verebilmeli. Kendisinin istek göstermediği rastgele bir cinsel davranışa zorlanmamalıdır. Zorlanması cinsel şiddettir. Ekonomik kaynaklar ve para bayan üzerinde bir yaptırım ve denetim aracı olarak sistemli formda kullanılmamalıdır. Bunun uygulanması bayana uygulanan ekonomik şiddettir. Bayanın özel ve kamusal alanda insan onuruna yaraşır ömür hakkı vardır. Ve dünyadaki tüm bayanların ortak sorunu erkeğin ve erkek hükümran sistemin şiddetidir. Son olarak diyoruz ki günümüzde yaşanan giderek artan bayana yönelik şiddet, taciz, tecavüz ve ölümlerin yanı sıra savaşlar da son bulsun. Savaşları çıkaran da erkekler ve erkek zihniyetidir. Mağduru da yeniden çocuklar ve bayanlardır. Bayanlar savaş istemiyor.”
‘TOPLAM 683 HAK İHLALİ YAŞANDI’
Açıklamanın akabinde bölgede Bayanlara Yönelik Hak İhlalleri Bilançosu açıklandı:
Kadına karşı darp, şiddet, yaralama 85
Kadına taciz, tecavüz, cinsel atak 24
Kadın cinayeti 64
Haksız indirim bayan cinayetlerinde, cezasızlık, yargıda yanlılık 49
Cinsel istismar 38
Kadın aktivist gözaltı, takip, soruşturma 44
Kod29 ile işten çıkarılan bayan 7
Kolluk güçlerince bayan aktivistler hakkında aldatıcı beyan, fizikî taarruz 5
Tehdit, öldürme tehdidi 24
Gözaltında karşıt kelepçe 9
Gözaltında tuvalet müsaadesi verilmemesi 6
Özel cep telefonuyla imaj kaydı alınması 4
Gözaltında sıhhat hakkı ihlali 1
Gözaltına alınma süreçleri esnasında yakın aralıktan biber gazı sıkma 5
Gözaltı aramasının istismar edilmesi 3
Hastanede kelepçeli bekletme 3
Çıplak aramada istismar 1
Çıplak aramaya erkek polisin girmeye çalışması 1
Gözaltı aracı içerisinde avukat görüşmesine müsaade verilmemesi 37
Gözaltına alınırken azap ve öbür berbat muamele 9
Gözaltında hakaret 37
Kadına karşı şantaj, tehdit, rehin alma 11
Medyada bayana şiddet, cinsiyetçi lisan, cinsiyetçi hücum 7
Kadın kuşkulu vefat 18
Trans birey cinayeti 2
Kayıp 9
Kaçırma 6
Öz savunmaya ceza 4
Fuhuşa zorlama 106
Sosyal medyada bayana karşı nefret kabahati yayma 2
Hamile mülteci bayan sıhhat güvencesizliği 1
Devlet görevlilerin bayana şiddete, tacize müdahale etmeyişi 9
Çocuk hamileliği 2
Çocuk hamileliğine aile baskısı 1
Çocuğu zorla evlendirmeye çalışma 1
Kadına atak, yakma, kundaklama 5
Öldürme teşebbüsü 2
LGBTİ+ aktivistlere hücum ve gözaltı 3
Kadın hapishanesinde hijyen olmayan ortam 4
Kadın mahpusların eşyalarına el konulması 4
Kadın mahpusların sıhhate erişiminin engellenmesi 4
Kadın mahpusların temel muhtaçlıklarının karşılanmaması 5
Kadın mahpusları koğuş kapasitesinin üstünde tutma 4
Kadın mahpuslara keyfi disiplin cezası 6
Kadın mahpuslara toplumsal aktivite mahzuru 3
Kadın mahpuslara irtibat manisi 3
Kadın mahpusların infazının yakılması 4
Kadın Kazanımlarına Atak (İstanbul Mukavelesi ile İlgili Rektörlüğün Akademisyen ve Öğrencilere Saldırısı) 1
(HABER MERKEZİ)
