Michelle Starr
Astrofizik alanındaki en büyük arayışlardan biri bilim insanlarının hiç beklemediği büyüklüğe ve yaşa bağdat caddesi escort sahip bir gökcisminin keşfedilmesiyle yeni bir evreye girdi HD1 ismi verilen 13 5 milyar yaşındaki galaksi merkezinde Güneş in kütlesinin 100 milyon katı büyüklüğe sahip muhteşem kütleli bir kara delik bahçelievler escort barındırıyor
HD1 vaktin başlangıcında oluşmuş bir galaksi Görsel Harikane ve grup arkadaşları
Başlangıç basamağındaki Evren de parıldayan kırmızı bir cisim şu ana dek keşfedilen en uzak galaksi olarak belirlendi
Gökbilimciler bahçeşehir escort bu cismin Büyük Patlama dan sırf 330 milyon yıl sonra meydana gelen bir galaksi olduğunu ortaya çıkardılar
Evren in genişlemesiyle birlikte galaksinin uzaya yayılan zayıf ışığı Dünya ya ulaşmak için bakırkoy escort 13 5 milyar ışıkyılı uzunluğunda bir yol kat etmek zorunda kaldı
Keşfi gerçekleştiren araştırmacılar galaksiyi HD1 biçiminde isimlendirdi ve bu isim gizemli bir şeyi temsil ediyor Bilim insanları ister yıldız başakşehir escort oluşumlarıyla olumlu istikamette devinen bir yıldız oluşum galaksisi isterse merkezinde devasa etkin ve üstün kütleli bir kara delik bulunan bir kuasar olsun galaksinin tam olarak ne olduğundan şimdi emin değiller besiktaş escort
Şayet ikinci ihtimal geçerliyse kara deliğin Evren in ortaya çıkmasından bu kadar kısa bir mühlet sonra üstün kütleli boyuta kadar büyümesi kara deliklerin oluşum ve evrim modellerine bir meydan okuma beşyol escort manasına gelir
BİLİNEN OLUŞUM MODELLERİNE KARŞIT BİR GALAKSİ
Harvard Smithsonian Astrofizik Merkezi nde misyon yapan astrofizikçi Fabio Pacucci Bu kadar uzak bir kaynağın tabiatıyla ilgili soruları cevaplamak güç olabilir diyor beykent escort
Bu bir geminin uyruğunu gemi karadan uzakta bir fırtına ve ağır sisin ortasındayken astığı bayraktan kestirim etmeye benziyor Bir ihtimal bayraktaki kimi renkleri ve biçimleri seçebilirsiniz fakat her şeyi göremezsiniz beylikdüzü escort Sonuç itibariyle mantıksız senaryoları gözden geçirmek ve hesap dışı bırakmak için oynanan uzun bir oyuna emsal
İlkel Evren de bulunan cisimleri saptamak çok derece güç bir iş Kozmosun tamamındaki en beyoğlu escort parlak cisimler olan kuasarlar dahi uzay zamanın engin boşluğunda en güçlü teleskoplarımızın ışıklarını tespit etmek için çabaladığı noktaya vardığınızda solgundurlar
HD1 Evren in başlangıcında oluşan galaksileri keşfetmek gayesiyle sürdürülen bir araştırmanın kesimi olarak keşfedildi ve ulaşılan sonuçlar The Astrophysical Journal isimli bilimsel mecmuada yayınlanmak üzere kabul edilirken arXiv sitesinde de paylaşılan bir makalede detaylı biçimde aktarıldı
HD1 ve neredeyse tıpkı uzaklıkta bulunan HD2 isimli ikinci bir galaksi üzerinde yapılan bir inceleme Kraliyet Astronomi Topluluğu nun Aylık Bildirimler mecmuasına kabul edilirken birebir vakitte arXiv sitesinde de yayınlandı
Araştırmada Subaru Teleskobu VISTA Teleskobu İngiltere Kızılötesi Teleskobu ve Spitzer Uzay Teleskopu olmak üzere dört adet güçlü optik ve kızılötesi teleskop kullanıldı Daima birlikte 1 200 saatten fazla müşahede gerçekleştirdiler ve Kozmik Şafağa bakarak ilkel Evren deki ışığı aradılar
YEDİ YÜZ BİN GÖKCİSMİ ORTASINDAN TESPİT EDİLDİ
Japonya da bulunan Tokyo Üniversitesi nden gökbilimci Yuichi Harikane Yedi yüz binden fazla obje ortasında HD1 i tespit etmek hakikaten çok sıkıntı bir işti diyor
HD1 in sahip olduğu kırmızı renk 13 5 milyar ışıkyılı aralıkta bulunan bir galaksiden beklenen özelliklerle şaşırtan derecede yanlışsız biçimde eşleşti ve onu bulduğumda kısmen tüylerim diken diken oldu
Kırmızı renk kırmızıya kayma diye bilinir ve bir ışık kaynağı bizden uzaklaştığı vakit ortaya çıkar Bu kelam konusu kaynaktan yayılan ışığın dalga uzunluğunun elektromanyetik spektrumun daha kırmızı ucuna gerçek kaymasına yol açar bu nedenle bu olguya kırmızıya kayma ismi verilir
Evren genişlediği için öteki galaksiler kırmızıya kaymış üzere görünür uzay zamanda uzaklık ne kadar büyük olursa kırmızıya kayma da o kadar büyük olur İşte bu tesir gökbilimcilerin ışığın bize ulaşmak için ne kadar yol kat ettiğini hesaplamalarına imkân tanır
Ne var ki HD1 den bize ulaşan ışık baş karıştırıcı Ultraviyole dalga uzunluklarında çok derecede parlak ve bu durum galakside ziyadesiyle enerjik bir sürecin yaşandığını gösteriyor Araştırmacılar bu seviyede ışık üretmek için oluşması gereken yıldız sayısını hesaplayana kadar başlangıçta bunun olağan bir yıldız patlaması faaliyeti olduğunu düşündüler
Yılda 100 den fazla yıldız olmak üzere ulaştıkları sayı inanılmaz derecede yüksekti Bu ilkel Evren deki bir galaksiden beklenenden 10 kat daha yüksek bir sayı Bununla birlikte şayet doğmakta olan yıldızlar bugün doğmakta olduğuna şahit olduğumuz yıldızlarla birebir değillerse bu gizem çözülebilir
BEKLENMEDİK VAKİTTE VE BEKLENMEDİK BÜYÜKLÜKTE OLUŞTU
Pacucci Evren de oluşan birinci yıldız kümesi günümüzdeki yıldızlardan daha büyük daha parlak ve daha sıcaktı diyor
HD1 de yaratılan yıldızların bu birinci ya da üçüncü kuşak yıldızlar olduğunu kabul edersek sahip oldukları özellikler daha kolay açıklanabilir Aslında üçüncü kuşak yıldızlar olağan yıldızlardan daha fazla ultraviyole mor ötesi ışık üretebilir ve bu da HD1 in çok seviyedeki ultraviyole parlaklığına bir açıklama getirebilir
Diğer mümkünlük galaksinin bir kuasar olup olmadığıyla alakalı Bu terim yarı yıldız radyo kaynakları teriminin kısaltmasıdır ve kuasarlar etkin bir galaksi çekirdeğinin inanılmaz derecede parlak bir eseri olan muhteşem kütleli bir kara deliğin etrafındaki gereci oluşan ısının Evren de ışık jetleri üretmesine yol açacak bir süratte yutmasıyla oluşur
Araştırma grubu gözlemlenen ışığın üretilmesi için kelam konusu muhteşem kütleli kara deliğin Güneş in kütlesinin yaklaşık 100 milyon katı büyüklükte olması gerektiğini ortaya çıkardı
Bu boyut harika kütleli kara delik büyüme modellerine önemli biçimde meydan okuyor Ziyadesiyle iri bir cüsseyle ve Evren de oluşması için çok erken bir devirde oluştu
Harvard Smithsonian Astrofizik Merkezi nde vazifeli astrofizikçi Avi Loeb HD1 de bulunan kara delik Büyük Patlama nın birkaç yüz milyon yıl akabinde eşi gibisi görülmemiş bir oranda büyük bir tohumdan gelişmiş olmalı diyor
Bir defa daha tabiat bizden daha yaratıcı üzere görünüyor
Araştırma grubu ilkel Evren e bakmak hedefiyle en uygun hale getirilmiş bir araç olan James Webb Uzay Teleskobu ile gelecekte yapılacak müşahedelerin bu gizemli şafak ışığının özelliklerini ortaya çıkaracağını umut ediyor
Araştırma The Astrophysical Journal ve Kraliyet Astronomi Derneği nin Aylık Bildirimler mecmualarına kabul edildi
Çeviren Tarkan Tufan
Kaynak Science Alert
