Urfa’nın Harran ilçesindeki onarımı tamamlanan Eyyubiler devrine ilişkin 800 yıllık Han el-Barur, dünyadaki bütün biber tohumlarının yer alacağı isot müzesine dönüştürülecek.
Harran’a 28 kilometre uzaklıkta, turizm yolu üzerindeki Göktaş Mahallesi’nde bulunan Anadolu sonları içerisinde kalmış tek Eyyubi hanı olarak bilinen Han el-Barur’da, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım Programı kapsamında 2018 yılında başlatılan onarım çalışmaları tamamlandı.
Hanın fonksiyonellik kazandırılması için Şanlıurfa Valiliği, Harran Kaymakamlığı ile Vilayet Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından çeşitli projeler üzerinde çalışmalar devam ediyor.
DÜNYADAN BAHARATLAR SERGİLENECEK
Harran Kaymakamı Cihat Koç, Han el-Barur’da çok hoş bir onarım çalışmalarının tamamlandığını belirtti.
Tarihi yere kalıcı bir fonksiyonellik kazandırılması ve burayı isot müzesi, açık hava oteli ile konaklama merkezine dönüştürmek için çalışmalarını sürdürdüklerini anlatan Koç, “Han el-Barur yalnızca kendisiyle değil, bölgenin büsbütün birlikte fonksiyonel bir hale getirmek için çalışma yürütüyoruz” dedi.
Burayı dünya çapında bir “müze” olarak hazırlamayı istediklerini aktaran Koç, şöyle dedi: “İsot müzesi lakin yalnızca Şanlıurfa isotu değil dünyanın birçok ülkesinden Hindistan’dan, Çin’den çeşitli baharatların sergilendiği bir alan olacak. Bununla birlikte Han el-Barur’un asli hüviyetinde kullanma maksadımız da var. Han el-Barur bir turizm rotasının tam ortasında kalıyordu, bu rota tarihî bağlamda İpek Yolu güzergahında değerli bir rotayken bugün de turizm yolunun bitmesiyle birlikte, Şanlıurfa’dan çıktığımızda Harran merkez, Han el-Barur, Bazda mağaraları, Şuayip kenti, Soğmatar Antik Kenti, Karahantepe ve Sefertepe ile birlikte bir destinasyon oluşturuyor”
İsot müzesiyle ilgili Valiliğin yürüttüğü projenin bitme evresine geldiğini, 2023 yılı içerisinde Bazda mağaralarıyla birlikte iki projeyi hayata geçirmek istediklerini tabir eden Koç, yürüyüş yollarının da yapılmasıyla birlikte hanın ilkbahar periyodunda konuklarını ağırlamaya başlayacağını kaydetti.
12. YÜZYILDAKİ HALİNE DÖNÜYOR
Hanın proje müellifi ve bilimsel onarım danışmanı da olan Harran Üniversitesi (HRÜ) Mimarlık Fakültesi Kısım Lideri Doç. Dr. Mustafa Güler ise burayla ilgili 1991 yılından itibaren akademik çalışmalara başladıklarını, hanın kitabesine nazaran buranın Eyyubiler devrinde Hüsameddin Ali tarafından 1219-1220 tarihlerinde yaptırıldığını anlattı.
Güler, “Anadolu sonları içerisinde günümüze kalmış tek Eyyubi hanıdır. Mimari olarak yapıyı incelediğimizde tipik bir Eyyubi hanıdır. Ortada yaklaşık 40 metreye 40 metre bir avlusu, avluya açılan kapılar ve kapıların art tarafında koridor ile bu yerlere da açılan insanların konaklamak için kullandıkları nişler bulunmaktadır. Ayrıyeten yapının her köşesinde birer köşe yeri bulunur” dedi.
Güler, yapının uzun mühlet metruk olarak kalması yüzünden büyük bir kısmının yıkıldığını ve onarım çalışmalarının yaklaşık 2 yıl sürdüğünü aktararak, hanın onarımının 12. yüzyıldaki özgün haline nazaran gerçekleştirildiklerini belirtti.
Tarihi yerin çabucak ön kısmında elle kazılmış 118 metre derinliğinde bir kuyunun bulunduğunu tabir eden Güler, şu anda içerisinde su bulunmayan kuyunun yapılacak çalışmalarla yine fonksiyonellik kazandırılabileceğini söyledi.
(AA)
