Danıştay 13. Daire, Kanal İstanbul projesi kapsamında “Halkalı-Ispartakule Ortası Demiryolu Sınırı İnşaatı” ihalesini hukuka ters bularak iptal etti. “Pazarlık usulü” yoluyla yapılan ihalede gerekli açıklık ve rekabetin sağlanmadığı belirtilen kararda, ihalenin Kamu İhale Kanunu’nun 21/b fıkrasında aranan “ivedilik şartını” taşımadığı vurgulandı. DW Türkçe’den Alican Uludağ’ın haberine nazaran danıştay, kararın “kesin nitelik” taşıdığına dikkat çekerek “karar düzeltme yolu”nun da kapalı olduğuna hükmetti.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, “Halkalı-Kapıkule Yeni Demiryolu İnşaatı Kapsamında Halkalı-Ispartakule Ortası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Çizgisi İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerinin Temini ve Yapımı” ihalesini 28 Haziran 2021 tarihinde gerçekleştirmişti. İhalede doğal afet, salgın hastalık, can yahut mal kaybı tehlikesi üzere ani ve beklenmeyen yahut üretim tekniği açısından özellik arz eden durumlarda uygulanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21/b hususu kapsamında ilansız olarak pazarlık yöntemi usulü uygulandı. İhale konusu üretim işi, “ivedi” olarak yapılması mecburî olan işler ortasında gösterildi.
İHALEYİ 3 MİLYAR 111 MİLYON LİRALIK TEKLİF KAZANDI
Bakanlık, bu kapsamda ihaleye 9 firma davet ederken 5 firma da teklif verdi. Ekonomik açıdan en uygun teklif, 3 milyar 111 milyon 362 bin 15 TL bedelle Gülermak-Yapı ve Yapı-Taşyapı iştirakinden geldi. İhaleyi, bu paydaşlık kazandı. Kelam konusu çizginin, Küçükçekmece Gölü ile ileride yapılacak Kanal İstanbul projesinin altından geçecek formunda çift tüp tünel biçiminde yapılması planlandı. Lakin Modifalt İnşaat Makina Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, işin açık ihale ile yapılmamasının yasaya muhalif olduğu argümanıyla dava açtı. Ankara 18. Yönetim Mahkemesi, 14 Ekim 2021 tarihinde ihalenin iptali talebini reddetti. İşin imal tekniği açısından özellik arz eden bir iş olduğunu ve ivedilik koşulunun gerçekleştiğini vurgulayan mahkeme, bu nedenle pazarlık adabı yapılmasında hukuka terslik olmadığını savundu. Fakat davacı şirket, bu karara itiraz etti.
Danıştay’a savunma gönderen Bakanlık, ihalenin imal tekniği açısından özellik arz ettiğini belirterek özel teknolojik/teknik ekipmanların temin mühletinin uzun olduğunu tez etti. Halkalı-Kapıkule demiryolu çizgisinin tüm fazlarıyla tek bir entegre demiryolu sistemi olarak açılmasının planlandığını belirten Bakanlık, aksi takdirde projenin tamamlanan kısımlarının atıl olarak bekleme riski bulunduğunu savundu. Bakanlık, tüneli barındıran bu çizgi bölümünün üretiminin öbür işlere yetiştirilmesinin devam eden işlerin kredi mukavelelerinde idarece taahhüt edildiğini de kaydetti.
‘DÜZELTME YOLU’ KAPALI
İtirazı görüşen Danıştay 13. Daire, oyçokluğuyla dava konusu sürecin iptaline ve yönetim mahkemesinin kararının kaldırılmasına hükmetti. Danıştay, “kesin” olarak verilen karara karşı “düzeltme yolu”nun da kapalı olduğunu karara yazdı.
Kararın münasebetinde, pazarlık yolunun uygulanabilmesi için 21. unsurun (b) bendinde sayılan kurallardan bağımsız olarak bunlarla birlikte aranması gereken kurallardan olan “ivedilikten” kastın, hem ihale sürecinin bir an evvel tamamlanması hem de ihale konusu işin kamu hizmetinin kesintiye uğramaması için mümkün olan en kısa vakitte bitirilmesi manası taşıdığı ve imal tekniği açısından özellik arz ettiği ileri sürülen işlerde de birebir kuralın birlikte aranacağı belirtildi.
Bu bakımdan dava konusu işin bitirilme müddetinin “1170” gün olarak belirlenmesinin ivedilik koşulu ile bağdaşmadığı vurgulanan kararda, “Davalı yönetimin pazarlık adabı ile ihale yapma münasebetlerinin işin müddetinin 1170 gün olarak belirlenmesi hususu göz önüne alındığında istisnai bir usul olan pazarlık yöntemi ile ihaleye çıkılması için geçerli sebep olarak görülemeyeceği anlaşılmaktadır” denildi.
‘PAZARLIK YÖNTEMİYLE GERÇEKLEŞTİRİLMESİNDE HUKUKA UYGUNLUK BULUNMADI’
Bu prestijle gereksinimlerin en uygun halde, uygun kurallarda ve vaktinde karşılanabilmesi için açıklık ve rekabetin sağlanmasının kamu faydası açısından gerekli olduğu tabir edilen kararda, “4734 sayılı Kanun’un 21/b unsurunda belirtilen koşulların oluştuğuna dair hukuken geçerli bir neden gösterilmeksizin kelam konusu ihalenin pazarlık metodu ile gerçekleştirilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varıldığından, davanın reddi tarafındaki Yönetim Mahkemesi kararında hukuksal isabet görülmemiştir” sonucuna varıldı. (Kaynak: DW Türkçe)
