CHP Mersin Milletvekili Ali Yetenekli Başarır, Kanal İstanbul projesi kapsamında yer alan ve Danıştay’ın iptal ettiği Halkalı-Ispartakule demiryolu çizgisi ihalesi nedeniyle Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ihale sorumluları ve ihaleyi alan şirketlerin yetkilileri hakkında hata duyurusunda bulundu.
Başarır, cürüm duyurusu dilekçesinde şunları kaydetti:
İHALE İPTAL EDİLDİ: Halkalı Kapıkule Demiryolu Çizgisi Çerkezköy Kapıkule Bölümü İnşaatı Üretim İşi ihalesini 489 milyon 156 bin 800 euro teklifle Gülermak-Alsim Alarko Ortak Teşebbüsü kazandı. Lakin yapılan itirazlar sonucu, teknik yeterliliği onaylanmasına karşın Gülermak-Alsim Alarko iştirakinden yaklaşık olarak 35 milyon euro daha yüksek teklif veren ikinci paydaşlık olan Kolin İnşaat ve Salini İştiraki ile 523 milyon 899 bin 700 euro fiyatındaki ihale için kontrat imzalandı.
PAZARLIK TARZI SİSTEMİ UYGULANDI: Halkalı-Kapıkule Yeni Demiryolu İnşaatı Kapsamında Halkalı-Ispartakule Ortası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Çizgisi İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerinin Temini ve İmali işi için ise ihale yapılmasına karar verildi. İhalede, doğal afet, salgın hastalık, can yahut mal kaybı tehlikesi üzere ani ve beklenmeyen yahut üretim tekniği açısından özellik arz eden durumlarda uygulanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21/b unsuru kapsamında ilansız olarak pazarlık tarzı tekniği uygulandı. Lakin bu sefer Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Halkalı Kapıkule Demiryolu Çizgisi Çerkezköy Kapıkule Bölümü İnşaatı Üretim İşi ihalesinde teknik yeterliliğe sahip olmadığı tez edilen Gülermak firmasına, (Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt Anonim Şirketi, Yapı ve Yapı İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Taşyapı İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İş Ortaklığı) Halkalı-Ispartakule Ortası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Çizgisi İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerin Temini ve İmali ihalesini, 21/b kapsamında 3 milyar 111 milyon 362 bin TL’ye verdi.
İHALE SÜRECİ ŞAİBELİ: Açıkça görüleceği üzere; Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın Halkalı Kapıkule Demiryolu Sınırı Çerkezköy Kapıkule Kesiti İnşaatı Üretim İşi ihalesinde teknik yeterliliğe sahip olmadığını argüman ettiği ve en düşük teklifi vermesine karşın ihaleyi elinden aldığı Gülermak Ağır Sanayi İnşaat ve Taahhüt Anonim Şirketi’ne Kamu İhale Kanunu’nun 21/b unsurunda düzenlenen istisnai tarz ile Halkalı Kapıkule Demiryolu Hattı’nın 9 km’lik başka kısmını teşkil eden Halkalı-Ispartakule Ortası (Kanal İstanbul Geçişi) Demiryolu Sınırı İnşaatı ile Elektromekanik Sistemlerin Temini ve İmali ihalesini vermiş olması şaibelidir.
ŞİRKET DE İHALENİN İPTALİNİ İSTEDİ: Gerçekten, Modifalt İnşaat Makina Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti, işin açık ihale ile yapılmamasının yasaya muhalif olduğu teziyle Ankara 18. Yönetim Mahkemesi’nde dava açarak ihalenin iptalini talep etmiştir. Lakin Ankara 18. Yönetim Mahkemesi, 14/10/2021 tarihinde işin imal tekniği açısından özellik arz eden bir iş olduğu ve ivedilik koşulunun gerçekleştiği, bu nedenle pazarlık metodu yapılmasında hukuka karşıtlık olmadığı gerekçesiyle davacı Modifalt İnşaat Makina Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nin ihalenin iptali talebini reddetmiştir.
DANIŞTAY KARARI: Danıştay’a temyiz incelemesine giden ve Danıştay 13.Daire tarafından 2021/4783 belge numarasıyla incelediği belgede ihaleye ait olarak Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, daha evvel Sayıştay’ın raporlarına da yansıyan ihalenin imal tekniği açısından özellik arz ettiğini belirtmiş ve teknolojik ekipmanların temin müddetinin uzun olduğunu, kredi mukavelesi için öteki işlere yetiştirmek konusunda taahhüt verdiğini, o nedenle bu ihalenin çabuk biçimde gerçekleşmesi gerektiğini ileri sürmüştür. Lakin Danıştay, verdiği kararında, dava konusu işin bitirilme mühletinin ‘1170’ gün olarak belirlenmesinin 21/b’nin kaidelerinden olan ivedilik koşulu ile bağdaşmadığını, Kamu İhale Kanunu’na hâkim olan temel prensiplerin sağlanamadığını, yönetimin, yani bakanlığın savunmasının hukuken geçerli bir neden olmadığını açıkça vurgulamış ve bu ihalenin pazarlık yolu ile gerçekleştirilmesinin hukuka uygun olmadığını belirterek dava konusu idari sürecin iptaline ve Ankara 18. Yönetim Mahkemesi’nin kararının kaldırılmasına hükmetmiştir. Danıştay, ayrıyeten karara karşı ‘düzeltme yolunun’ da kapalı olduğunu kararında belirterek kesin karar vermiştir.
İHALEYE FEZAT KARIŞTIRILDI: Danıştay kararı ile de sabit olduğu üzere; Kanun’da öngörülen kurallar oluşmadığı halde, doğal afet, salgın hastalık, can yahut mal kaybı tehlikesi üzere ani ve beklenmeyen yahut imal tekniği açısından özellik arz eden durumlarda uygulanan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21/b unsuru kapsamında ilansız olarak pazarlık adabı usulüyle ihaleye çıkılarak ihalelerde şeffaflık, eşitlik ve rekabet prensibine ters davranıldı. İhaleye iştirak yeterliliği olan herkese ihalelere katılma fırsatı tanımayarak kamu ziyana uğratıldı ve ihaleye fesat karıştırıldı.
Ali Becerikli Başarır, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, ihale sorumluları ve ihaleyi alan şirketin yetkilileri hakkında ‘ihaleye fesat karıştırma’ ve ‘görevi berbata kullanma’ hatalarından soruşturma ve kamu davası açılmasını talep etti. (ANKA)
