Rusya-Ukrayna krizinde gözler, bugün yapılması planlanan müzakerelere çevrilmiş durumda.
Krizdeki son gelişmeler şöyle:
* İsviçre, AB’nin Rusya yaptırımlarını benimsediğini açıkladı. İsviçre hükümeti, makul Rus isimlerin ve şirketlerin mal varlıklarının dondurulduğunu duyurdu. Açıklamada, Putin ve başka Rus yetkililere karşı mali yaptırım getirildiği belirtildi.
* Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Batılı ülkelerin hava alanı kapatma kararları nedeniyle bugün Cenevre’de yapılacak silahsızlanma görüşmelerine gidemedi. RIA ajansı, Lavrov’un uçağının AB ülkelerinin yasağı nedeniyle İsviçre’ye gidemediğini duyurdu.
Rusya, hava alanını Almanya, Fransa, İspanya, İtalya ve Fransa dahil 36 ülkeye kapattı. Kelam konusu 36 ülke içinde Avrupa ülkeleri ile Kanada’nın da yer aldığı belirtildi.
Zelenskiy’nin ofisi: Belarus’ta yapılan görüşmelerde Ukrayna heyeti Rus güçlerinin Kırım ve Donbass da dahil bütün Ukrayna topraklarından çekilmesini istedi.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, yaptırımların devreye girmesinin akabinde yaptığı birinci açıklamada Batı’dan ‘yalanlar imparatorluğu’ diye kelam etti.
Rusya’nın kara, hava ve denizde konuşlandırılabilen caydırıcı nükleer güçlerinin genişletilmiş işçi ile alarm durumuna geçirildikleri belirtildi. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Devlet Lideri Vladimir Putin ile görüşmesinde, ülkenin stratejik füze birliklerinin, kuzey ile pasifik filolarının ve uzun menzilli hava güçlerinin genişletilmiş işçi ile muharebe misyonu moduna geçirildiğine dair rapor verdi. Rusya ordusunun caydırıcı güçlerinin alarma geçirilmesi buyruğunu, Rusya önderi Putin vermişti. Kelam konusu güçler, Rusya’nın nükleer kuvvetlerini de içeriyor.
ABD Hazine Bakanlığı, Rusya Merkez Bankası’na karşı yeni yaptırım kararı alındığını açıkladı. Bakanlık, Rusya Merkez Bankası ve Rusya Varlık Fonu’nun dolar rezervlerine erişimini kesti. Batı basınında ‘Putin’in savaş kasası’ olarak isimlendirilen yaklaşık 640 milyar dolarlık paranın ne kadarının dolarda tutulduğu net olarak bilinmiyor.
Ukrayna Ortodoks kilisesinin sözcüsü, Kiev’de bir kiliseye sabotajcıların atak düzenlediğini açıkladı.
Rus devlet ajansı TASS’ın internet sitesi hacklendi. Reuters’ın haberine nazaran, ajansın sitesinde bir müddetliğine, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in ‘kendilerini palavra söylemeye zorladığına’ dair bir bildiri yayınlandı. İletide, “Sizi bu deliliğe son vermeye çağırıyoruz. Oğullarınızı ve kocalarınızı vefata yollamayın. Putin bizi palavra söylemeye zorluyor ve tehlikeye atıyor. Bu bizim savaşımız değil. Onu durduralım!” yazıldı. Bildiri kısa mühlet sonra kaldırılırken, sitede bu sefer de “Aradığınız sayfaya ulaşılamıyor” uyarısı görüldü.
Rusya Başbakan Yardımcısı Dmitriy Çernışenko, Rus turizm ajansı Rosturizm’e Rusya ile uçuşlara kısıtlama getiren ülkelere çeşit satışlarının askıya alınması, Rusya’nın bölgelerinde yaz turizmi için kampanya teklifleri hazırlaması talimatı verdi. Çernışenko ayrıyeten ulaştırma ve dışişleri bakanlığı ile yurtdışındaki Rus turistlerin tahliyesinin organize edilmesini istedi.
Ukrayna, Rusya ordusunun Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporizhzhia santralini ele geçirdiği tezlerini yalanladı. Devletin nükleer şirketi Energoatom, Interfax haber ajansına yaptığı açıklamada, Moskova’nın savlarının yanlışsız olmadığını savundu.
Alman spor kulübü Schalke, Gazprom ile iştirakini sonlandırdı.
Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, “NATO Rusya’ya yönelik bir tehdit değildir, hiçbir vakit olmamıştır ve hiçbir vakit olmayacaktır” dedi
Yunanistan Göçmen Bakanlığı, ülkeye yatırım yapan varlıklı Ruslara yeni oturma müsaadesi vermeyeceğini açıkladı. Mühleti dolan mevcut oturma müsaadelerinin de ‘bir dahaki ikaza kadar’ yenilenmeyeceği belirtildi. Kararın şu an inceleme sürecinde olan müracaatları da etkileyeceği açıklandı.
Ukrayna Devlet Başkanlığı danışmanı Mykhailo Podolyak, Rusya’yla görüşmelerin başladığını açıkladı.
Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, yaptırımların devreye girmesinin ve Merkez Bankası’nın kalkan olarak faiz oranlarını yüzde 20’ye çıkarmasının akabinde, ‘Rusya’nın ekonomik gerçekliğinin değiştiğini’ söyledi. Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Peskov, “Rusya’nın ekonomik gerçekliği değişti ancak Merkez Bankası’nın güvenilirliğinden ve tesirinden kuşku duymak için bir sebep yok” dedi. Peskov, “Bunlar ağır, problemli yaptırımlar lakin Rusya hasarı tazmin etme potansiyeline sahip” sözlerini kullandı. Kremlin Sözcüsü, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in bugün Merkez Bankası lideri ve maliye bakanı dahil, yetkililerle biraraya geleceğini de açıkladı.
Peskov, kendilerinin de bilhassa havacılık bölümünde olmak üzere yaptırımlara cevap vereceklerini söyledi.
Kremlin Sözcüsü, Putin’in kamuoyuna açıkladığının ötesinde bir malvarlığının olduğu savı için ‘absürd’ derken, Rusya Devlet Lideri’nin bu nedenle ‘malvarlığının dondurulması’ yaptırımına kayıtsız olduğunu belirtti.
Kremlin Sözcüsü, Ukrayna tarafıyla bugün yapılması planlanan görüşmelerin bir an önce başlamasını umduğunu söyledi. Peskov, görüşmelerin bir gün evvel başlamamış olmasından keder duyduğunu belirtirken, müzakerelerdeki gayelerine dair soruyu karşılıksız bıraktı.
Peskov, Ukrayna’da sivillerin canlı kalkan olarak kullanılması istikametinde çok sayıda teşebbüse şahit olduklarını söyleyerek, “Ukraynalı milliyetçiler kabahat işliyor” dedi. Kremlin sözcüsü, “Çok sayıda Ukraynalı milliyetçilerin esiri ve propagandanın kurbanı” dedi.
Peskov, Ukrayna’ya silah tedarik edilmesini istikrarsızlaştırıcı ve tehlikeli bulduklarını, AB’nin kendilerine düşmanca davrandığını söyleyerek, “Bu durum, Ukrayna’nın silahsızlandırılması için aldığımız tedbirlerde haklı olduğumuzu gösteriyor” dedi.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, NATO ortaklarının Ukrayna’ya hava savunma sistemleri ve tank savar silahlar göndererek dayanağı artırdığını açıkladı.
Rusya’nın İstanbul Başkonsolosluğu, Türkiye’nin Boğazları Rus gemilerine kapama mümkünlüğü hakkında kendilerine rastgele bir bilgi vermediğini açıkladı. Sputnik İngilizce’ye yapılan açıklamada, bu tarafta rastgele bir bildirim alınmadığı belirtildi. Açıklamada, Montrö Boğazlar Mukavelesi’nin uygulanmasıyla ilgili mevzuların öncelikli olarak Rusya Federasyonu’nun Ankara Büyükelçiliği ile Türkiye Dışişleri Bakanlığı ortasında ele alındığı da vurgulandı.
Rusya’yla müzakereler için Belarus’a giden Ukraynalı heyette yer alan isimler açıklandı. Buna nazaran, heyette şu isimler yer alıyor: Ukrayna Savunma Bakanı Oleksi Reznikov, Cumhurbaşkanlığı Ofisi Lider Danışmanı Podolyak, Halkın Hizmetkarı kümesinin Lideri David Arakhamia, Ukrayna Delegasyonu Üçlü Temas Kümesi Birinci Lider Yardımcısı Andriy Kostin, Milletvekili Rüstem Ömerov ve Ukrayna Dışişleri Bakanlığı yetkilileri.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy, Moskova’yla görüşmelerin başlamasına dakikalar kala Rus askerlerine seslendi. Zelenskiy, “Hayatınızı kurtarın ve Ukrayna’yı terk edin” dedi.
Zelenskiy’nin, Rusya’yla savaşmaya istekli olmaları halinde askeri tecrübesi olan mahkumları özgür bırakacaklarını söylemesi de dikkat çekti.
Zelenskiy Rusya’nın operasyonunun başlamasından bu yana ülkede 16 çocuğun öldüğünü, 45 çocuğun yaralandığını açıkladı. Zelenskiy, çatışmalarda şu ana dek 4 bin 500 Rus askerinin öldüğünü de söyledi.
Ukrayna devlet lideri, Rusya’ya karşı Avrupa Birliği’nde de derhal üye olmak istediklerini söyledi.
Rus şirketi Gazprom, müşterilerin talepleri doğrultusunda Avrupa’ya Ukrayna üzerinden gaz akışının sürdüğünü açıkladı.
Bulgaristan Başbakanı Kiril Petkov, Rusya’nın Ukrayna’daki harekâtına ‘savaş’ demekte isteksiz davrandığı için istifası istenen Savunma Bakanı Stefan Yanev’in vazifeden alınmasını istediğini açıkladı. Petkov, bugün partisiyle yapacağı görüşmede savunma bakanının değiştirilmesi konusunun ele alınacağını söyledi.
Zelenskiy’nin ofisinden yapılan açıklamada, Ukrayna heyetinin Rus heyetiyle görüşmeler için Belarus sonuna ulaştığı belirtildi. Açıklamada, ana maksadın ateşkes sağlanması ve Rus askerlerinin çekilmesi olacağını duyurdu.
Heyette Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ve cumhurbaşkanlığı danışmanı Mykhailo Podolyak da bulunuyor.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlgiler ve Güvenlik Siyasetleri Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in nükleer caydırıcı kuvvetleri alarma geçirmesini yorumladı. BBC Radyosu’na konuşan Borrell, “Bu tansiyonu tırmandırmayacağız” dedi.
Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov ile bir görüşme gerçekleştirdi. Görüşmede Ukrayna’daki son gelişmeler ele alındı. Görüşmede Bakan Akar tarafından Türkiye’nin Ukrayna’ya insani yardımlarını sürdürürken bölgede barış için çalışmaya devam edeceği söz edildi. Reznikov tarafından da Türkiye’nin hem insani yardımları hem de barış eforlarından ötürü teşekkür edildi.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy’nin dünkü ‘uluslararası lejyon’ davetinin akabinde, Letonya parlamentosu isteyen vatandaşlarının savaşmak için Ukrayna’ya gitmesine müsaade verdi. Karar oybirliğiyle alındı.
Politico sitesinin haberine nazaran Pentagon, Rusya ile 2015’te Suriye’de oluşturulana emsal bir bağlantı kanalı kurmak istiyor. Haberde, Washington’ın muhtemel bir nükleer krizden kaçınmak istediği belirtildi.
Belarus’un Gomel kentinde Rusya ile Ukrayna ortasında başlayacak müzakereler öncesi Ukrayna heyetinin lideri Leonid Kravçuk açıklama yaptı. Sputnik’in aktardığına nazaran Kravçuk, heyetin Polonya’ya ilişkin bir helikopterle seyahat ettiğini ve görüşmelerin bir buçuk saat içinde başlayacağını belirtti.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Batı dünyasının Rusya’ya yaptırımlarına reaksiyon gösterdi. Açıklamada Çin’in ‘sorunları çözmek için yaptırımlara başvurulmasını tasvip etmediği’ vurgulandı. “Yaptırımlar meseleleri çözmez ve yalnızca yeni sıkıntılar yaratır” denilen açıklamada, “Çin yasadışı tek taraflı yaptırımlara karşı” sözleri kullanıldı.
Ukrayna’nın doğusundaki Harkov kentinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Kentte birçoğu öğrenci, çok sayıda Türkiye vatandaşı da yaşıyor.
Müzakere beklentisinin gölgesinde Rusya’nın Ukrayna’daki ilerleyişi sürüyor. Rusya Savunma Bakanlığı, sanayi bölgesi Zaporijya’daki nükleer santralin etrafındaki bölgeleri ele geçirdiklerini duyurdu. Açıklamada, Rus askerlerinin Zaporijya bölgesindeki Berdyansk ve Energodar kentlerini de ele geçirdiği belirtildi.
Bakanlık, Kiev idaresini başkentteki yerleşim yerlerine askeri teçhizat yerleştirerek ‘sivilleri milliyetçilere karşı’ canlı kalkan olarak kullanmakla da suçladı.
Rusya’ya hava alanını kapatan Avrupa ülkelerine Yunanistan da eklendi.
Rusya, yaptırımların iktisadı üzerindeki tesirlerini hafifletmek gayesiyle bir dizi kararlar aldı. Rusya Merkez Bankası faizi 1050 baz puanlık (10,5 puan) artışla yüzde 9,5’ten yüzde 20’ye yükseltti. Rusya’da salgının birinci devirlerinde yüzde 4,25’e kadar indirilen faiz, 2021 Mart ayından itibaren kademeli olarak artırılarak yüzde 9,50’ye kadar çıkartılmıştı.
Belarus Dışişleri Bakanlığı, Ukrayna ile Rusya ortasında yapılacak görüşmeler için hazırlıkların tamamlandığını açıkladı. Bakanlık sözcüsü Anatoly Glaz, “Müzakere platformu hazırlandı, heyetlerin gelmesi bekleniyor” dedi. Toplantı salonunun bir fotoğrafı da yayınlandı.
Beyaz Saray, ABD Lideri Joe Biden’ın bugün krizdeki gelişmeleri görüşmek ve ‘birleşik cevabı koordine etmek’ için müttefikleri ve ortaklarıyla bir görüşme yapacağını açıkladı. Görüşmeye hangi ülkelerin katılacağı konusunda detaylı bilgi verilmedi.
Batı dünyasının haftasonunda açıkladığı yaptırım serisinin devreye girmesiyle, Rusya’nın para ünitesi ruble güne rekor düşüşle başladı. Doların ruble karşısında yüzde 41.5 oranında paha kazandığı belirtildi.
Avrupa Birliği ülkelerinin güç bakanları bugün Brüksel’de inanılmaz bir toplantı düzenleyecek. Bakanlar, Rusya’nın Avrupa’ya gönderdiği gazı azaltmasından endişeleniyor. Avrupa Birliği doğal gaz gereksiniminin yüzde 40’ını, petrol muhtaçlığının ise çeyreğinden fazlasını Rusya’dan karşılıyor.
İsmini açıklamayan bir ABD’li yetkili, Rus askerlerinin Ukrayna’yı işgal etmek için kullandığı Belarus’ta da ordunun savaşa hazırlandığını argüman etti. Washington Post’a konuşan yetkili, Belarus ordusunun bugün Ukrayna’ya girebileceğini öne sürdü. Kyiv Independent gazetesi de birden fazla kaynağa dayandırdığı haberinde Belaruslu paraşütçü askerlerin Ukrayna’ya gönderilebileceğini yazdı.
Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy, dün akşam telefon görüşmesi yaptığı İngiltere Başbakanı Boris Johnson’a ‘önümüzdeki 24 saatin Ukrayna’nın geleceği için kritik kıymete sahip olduğunu’ söyledi. İngiltere hükümetinden bir sözcünün yaptığı açıklamaya nazaran görüşmede Boris Johnson, Zelenskiy’in işgal başından bu yana gösterdiği liderliği tebrik etti.
Ukrayna’dan yapılan açıklamada, sabah saatlerinde Kiev ve Harkov’da patlamalar yaşandığı belirtildi.
