Avrupa Parlamentosu (AP) Osman Kavala davasında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından verilen bağlayıcı kararı yerine getirmeyen Türkiye’nin “AB sürecini şuurluca sonlandırdığını” savunan bir karar aldı.
Deutsche Welle’in (DW) haberine nazaran, AP’nin Strasbourg’daki genel heyet toplantılarında dün akşam tartışılan “Osman Kavala’nın Durumu” başlıklı karar tasarısı, bugün genel konseydeki işaretli oylamada ezici çoğunlukla kabul edildi.
AP’nin Hristiyan Demokrat, Toplumsal Demokrat, Liberal, Yeşiller ve Sol kümeleri tarafından ortaklaşa kaleme alınan karar metninde, Türkiye’nin Kavala davasındaki tavrıyla AB üyelik sürecini büsbütün sonlanma etabına getirdiği iletisi verildi.
‘HER TÜRLÜ UMUDU TAAMMÜDEN YOK ETMİŞTİR’
Kararın bu kısmında, “Osman Kavala davasında AİHM’nin bağlayıcı kararına açıkça meydan okuyan Türk hükümeti, AB üyelik sürecini yine başlatmaya yahut yeni müzakere başlıkları açmaya ve açılmış olanları kapatmaya dayalı her türlü umudu taammüden yok etmiştir” tabirlerine yer verildi.
Türkiye ile AB ortasındaki alakaların geliştirilmesinin “Türkiye’de temel hak ve özgürlükler, insan hakları ve hukuk devleti alanlarında gerçek manada güzelleşmeye bağlı olması gerektiği” not edildi.
MAHKEME KARARINA KINAMA
Kararda, Seyahat Davası’nda İstanbul 13’üncü Ağır Ceza Mahkemesi tarafından Kavala hakkında 25 Nisan 2022 tarihinde verilen ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası “en sert ifadelerle” kınandı.
Kavala’nın dört buçuk yılı aşkın bir mühlet “adaletsiz, yasa dışı ve gayrı meşru” biçimde tutukluğunun akabinde “yersiz suçlamalar temelinde ve insan hakları savunucusu olarak susturulma hedefiyle” mahkum edildiği görüşü aktarıldı.
AİHM’nin 2019’da açıkladığı karar gereği “derhal ve şartsız özgür bırakılması” ve hakkındaki tüm suçlamaların düşürülmesi talep edildi. AP, tıpkı davada Kavala ile birlikte yargılanan başka 7 sanığın da özgür bırakılmaları davetinde bulundu.
İHLAL PROSEDÜRÜ
Türkiye’nin Avrupa Kurulu üyesi olarak AİHM kararlarını uygulamakla mükellef olduğuna vurguda bulunulan kararda, Strasbourg Mahkemesi’nin Kavala kararı yerine getirilmediği için Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi tarafından Ankara’ya karşı “ihlal prosedürü” başlatıldığı hatırlatıldı.
Bu sürecin başlatılmasının “Avrupa Kurulu üyesi ve AB üyeliğine aday ülke olarak Türkiye’nin yükümlülüklerini önemli biçimde ihlal ettiğini ortaya koyduğu” kaydedildi. Türkiye hükümetinin AİHM’nin Kavala kararını gecikmeksizin uygulaması için Bakanlar Komitesi’nden “gerekli tedbirleri alması” istendi.
‘TACİZE SON VER’ ÇAĞRISI
Türkiye’de “özellikle darbe teşebbüsü sonrası” hukuk devletinin ve temel hak ve özgürlüklerin “daimi biçimde kötüleşmesinden” duyulan tasanın da lisana getirildiği kararda, Türk makamlarına “insan hakları savunucuları, akademisyenler, gazeteciler, dini başkanlar ve avukatları yargı aracılığıyla tacize son ver” davetinde bulunuldu.
AB Dış Siyaset ve Güvenlik Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Avrupa Kurulu ve AB üyesi devletlerden “Osman Kavala ve başka tüm insan hakları savuncuları, avukatlar, gazeteciler, siyasi yetkililer ve akademisyenler yahut keyfi biçimde tutuklu olanların durumunu Türk muhataplarının gündemine taşımaya devam etmeleri” talep edildi.
Karara, Kavala’ya ve emsal durumda olan Türk vatandaşlarına “gerekirse AB içinde siyasi iltica hakkı tanınabileceğine” dair bir unsur de eklendi.
‘AİHM KARARLARINI UYGULAMAKLA YÜKÜMLÜ’
Oylama öncesi dün genel konseyde yapılan oturumda Avrupa Kurulu ismine yapılan konuşmada, Osman Kavala davasının “aşırı politize edilmesinin son derece sıkıntılı” olduğu ve “Türk yargısının bağımsız olmadığını bir sefer daha gösterdiği” savunuldu.
Konuşmada, “(Kavala davasındaki) trajik sonuç yalnızca Türkiye’nin iç sorunu değildir. Türkiye’nin memleketler arası yükümlülükleriyle ve Türkiye’nin üyesi olmak istediği AB’nin temel kıymetleriyle ilgilidir… Türkiye, Avrupa Kurulu’nun eski bir üyesi olarak AİHM kararlarını uygulamakla yükümlüdür” tabirlerine yer verildi.
‘BU KAPI LAKİN ÖBÜR BİR TÜRKİYE’YE AÇILACAKTIR’
AP Türkiye raportörü ve İspanyol parlamenter Nacho Sanchez Amor, Toplumsal Demokrat Küme ismine yaptığı konuşmada, Osman Kavala hakkındaki son yargı kararını “Sadece temiz bir beşere yönelik gaddar bir ceza ve adalet güldürüsü değil. Türk yargı sisteminin bir kesimi olan AİHM kararlarını bariz biçimde yerine getirmemenin siyasal sonuçlarından mükemmelen haberdar olan günümüz Türk makamları tarafından gönderilmiş net bir siyasi mesajdır” tabirleriyle kıymetlendirdi. Hükümeti Türkiye’nin AB sürecini “bilinçlice imha etmekle” suçlayan Sanchez Amor, “Kapattıkları bu kapı bundan sonra lakin diğer bir Türkiye’ye açılacaktır” dedi. (Kaynak)
