Adalet ve Kalkınma Partisi Seçim Kanunu’nun bir yıldan evvel uygulanamayacak olması nedeniyle erken seçim tartışmalarının kapandığını öne sürse de, muhalefet kulislerinde “baskın seçim” mümkünlüğü çok daha fazla dillendirilmeye başlandı. Bilhassa AK Parti’nin son günlerde EYT düzenlemesi, 3600 ek gösterge ve minimum fiyat artırımı üzere bahisleri kamuoyunun gündemine getirmesi, muhalefet tarafından baskın seçime hazırlığın işaretleri olarak bedellendiriliyor. Muhalefetin büyük bir bölümü, sonbaharda erken seçime gidileceğini ve bunun da iktidar tarafından baskın seçim formunda yapılacağı görüşünü savunurken, bu bahiste farklı görüşler de ön plana çıkıyor.
DW’den Eray Görgülü’nün haberine nazaran, baskın seçim savını lisana getiren muhalefet partilerinin temsilcileri, bu görüşü iki temel münasebete dayandırıyor. Bu münasebetlerden birincisi, önümüzdeki kışın ekonomik açıdan daha kuvvetli geçeceği ve AKP’nin 2023 Haziran’a daha fazla oy kaybetmiş formda girmeyi göze alamayacağı tarafında. İkinci münasebet ise Anayasa’ya nazaran Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın üçüncü kere seçilmesinin mümkün olmayacağı ve erken seçimle bu tartışmanın önüne geçilmek istenecek olması. Baskın seçim ihtimalinin ortadan kalktığını savunanlar ise, “Erdoğan, katiyen kaybedeceği seçime girmez” diyor.
ELİTAŞ: KATİYEN ERKEN SEÇİM NİYETİMİZ YOK
AK Parti Küme Başkanvekili Mustafa Elitaş, “Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleri 18 Haziran 2023 tarihinde yapılacaktır” dedi. TBMM Genel Heyeti’nde yakın vakitte kabul edilen Seçim Kanunu’na işaret eden Elitaş, “Biz anayasayı neden değiştirdik? Erken seçim olmasın diye değiştirdik” sözünü kullandı. Anayasayı değiştirme sebebine alışılmamış hareket etmeleri durumunda vatandaşın buna reaksiyon göstereceğini kaydeden Elitaş, “Muhalefetin baskın seçim argümanları sizce nereden kaynaklanıyor?” sorusuna “Korkusundan” karşılığını verdi. Muhalefetin hazırlıksız olduğunu savunan Elitaş, “Yani tasa içinde muhalefet diyor ki, yani ansızın seçim yaparlarsa ben perişan olurum diyor” tabirini kullandı. Elitaş, mutlaka erken seçim niyetlerinin olmadığının altını çizdi.
CHP’Lİ ÖZEL: SONUNA KADAR BEKLEYECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUZ
Ana muhalefet partisi CHP’de ise farklı görüşler lisana getiriliyor. Kimi CHP’li yöneticiler, iktidarın sonbaharda baskın bir seçime hazırlandığını öne sürerken, birtakım partililer ise baskın seçim beklemediklerini lisana getiriyor. CHP Küme Başkanvekili Özgür Özel, baskın seçim beklemeyen isimlerden. Özel, “Çünkü Recep Tayyip Erdoğan, bugün kurallarında gireceği seçimi kaybediyor. Kaybetmek üzere bir seçime gitmeyeceğini, sonuna kadar bekleyeceğini ve seçimlerin vaktinde yapılacağını öngörüyoruz” dedi. Buna rağmen kendilerinin erken seçimi istediklerini vurgulayan Özel, “Biz dünden razıyız. Son anketlere baktığınızda seçimin iki tane kesin sonucu var. Bir, artık Recep Tayyip Erdoğan’ın 13. Cumhurbaşkanı olarak seçilmesi mümkün değil. İkincisi Cumhur İttifakının bugünkü koşullarda Meclis’te artık bırakın 330-340 milletvekilini, 250 milletvekili dahi toplamaları mümkün değil” diye konuştu. İktidarın seçimlere giderken para basıp, büyük bir geri dönüşe niyetleneceğini söz eden Özel, buna rağmen vatandaşın kararını verdiğini ve idaresi değiştireceğini söz etti.
CHP’li TBMM Başkanlık Divanı Üyesi Abdurrahman Tutdere de, iktidarın yaptığı açıklamaların her ne kadar seçim hazırlığı olarak değerlendirilse de anketlerde iktidarın seçimi kaybedeceğinin görüldüğünü söz etti. Tutdere, “Dolayısıyla, iktidarın kaybedeceği bir seçime şu an girebileceğini ve erken seçim kararı alacağını düşünmüyorum” dedi. Tutdere, “24 saatin siyasette çok uzun bir vakit olduğunu” belirterek, “Erken seçim kararına karşı da hazırız” sözünü kullandı.
İYİ PARTİLİ TATLIOĞLU: BİR KIŞ DAHA ÇOK BÜYÜK TAHRİBAT YAPAR
İYİ Parti cephesinde ise sonbaharda erken seçim beklentisi artmış durumda. İktidarın ekonomik tedbirler açısından elindeki tüm imkânları tükettiğini belirten partililer, “AKP ve MHP’nin artık vatandaşa vereceği hiçbir şey kalmadı” diyor.
İYİ Parti Küme Lideri İsmail Tatlıoğlu, Yeni Seçim Kanunu’nun erken seçim ihtimalini ortadan kaldırmadığını savundu. Tatlıoğlu, “Eylül ayında yahut sonbaharda bir seçim ihtimalini görüyorum” dedi. Önümüzdeki kış aylarının ekonomik olarak Türkiye için çok daha sıkıntı geçeceğini belirten Tatlıoğlu, “Türkiye iktisadında bir kış daha çok büyük tahribat yapar. O nedenle ne kadar evvel olursa o kadar âlâ olur, bizim fikrimiz bu” diye konuştu. 28 aydır GÜZEL Parti olarak alanda olduklarını kaydeden Tatlıoğlu, “Çok faal olarak alanda çalışıyoruz ve insanımıza dokunmaya çalışıyoruz. Ramazan’dan sonra da çok farklı programlarla devam edeceğiz. Onun için de her daim seçime hazırız” diye konuştu.
HDP’Lİ TİRYAKİ: ERDOĞAN, ADAYLIĞINI TARTIŞMALI HALE GETİRMEK İSTEMEZ
HDP’de de CHP üzere farklı görüşler dillendirilse de baskın seçimin sonbaharda olabileceği kanısı ön plana çıkıyor. AK Parti ve MHP’nin iki münasebetle erken seçime gitmek isteyeceğini belirten HDP Seçim İşleri Komitesi Eş Sözcüsü Rüştü Tiryaki, “Birincisi AKP ve MHP’nin oylarında önemli bir azalma var. Bu gidişatta hiçbir biçimde seçimin galibi olamayacaklarını ve daha erken periyotta girecekleri bir seçimde yarışın içinde olabileceklerini düşündükleri için erken seçim kararı alabileceklerini düşünüyorum” dedi. Tiryaki, ikinci münasebet olarak ise Erdoğan’ın Anayasaya nazaran üçüncü defa seçilemeyecek olmasını gösterdi. Anayasa kararının çok açık olduğunu tabir eden Tiryaki, “Tek istisnası Meclis’in yeni bir erken seçim kararı alarak Cumhurbaşkanlığı vazifesinin sona ermesiyle yapılacak bir erken seçim” diye konuştu. Erdoğan’ın bu türlü bir tartışmanın içine girmek istemeyeceğini kaydeden Tiryaki, bu nedenle sonbaharda bir erken seçim kararının alınmasını beklediğini belirtti.
DEVA PARTİLİ ŞAHİN: KURALLAR AĞIRLAŞIRSA YSK İNİSİYATİF KULLANMAZ
DEVA Partisi Sözcüsü İdris Şahin ise, Erdoğan’ın seçimi kazanacağını görmesi halinde çabucak seçim kararı alınacağını belirtti. Şahin, “Şu anki bilgiler bu türlü bir imkanı gösteriyor mu diye soracak olursanız, şu anki kurallarda seçime gidebileceğine ihtimal vermiyorum. Zira iktisatta gerçek manada berbata gidiş var. Çarşı pazar nitekim yangın yeri” dedi. İktidarın bu koşullarda seçim kararı almayacağını belirten Şahin, lakin Anayasa’nın 101. hususuna nazaran Erdoğan’ın üçüncü defa seçilemeyecek olmasına dikkat çekti. Şahin, kuralların ağırlaşması durumunda YSK’nın da Erdoğan’ın tekrar adaylığı noktasında inisiyatif kullanamayabileceğini vurguladı. Anayasa’nın 116. unsuruna nazaran ise seçimlerin yenilenmesi halinde Erdoğan’ın bir kere daha aday olabileceğini vurgulayan Şahin, bu nedenle koşulların da iktidarın lehine olması durumunda erken seçim kararı alınabileceğini kaydetti.
‘ÖNÜMÜZDEKİ YILA KALIRSA ERKEN SEÇİMİ DESTEKLEMEYİZ’
Şahin, “Tayyip Beyefendi, sonbahara gelindiğinde koşulları lehine çevirdiğini düşünürse erken seçim kararı alınabilir. Bu durumda sonbahar için bir erken seçim düşünülebilir. Yeni Seçim Yasasının da bu koşullarda uygulanabilme ihtimalinin olmadığını düşünüyorum” diye konuştu. Şahin, başka yandan muhalefet olarak derhal seçim yapılması gerektiğine inandıklarını da belirterek, seçimin önümüzdeki yıla kalması halinde ise bir erken seçime dayanak olmayacaklarının altını çizdi. Şahin, “Erdoğan’ın yalnızca kendini kurtarmak ve tekrar aday olabilmek için alacağı karara kimse bizden takviye olmamızı beklemesin” tabirini kullandı.
