Ada Demir
2012’de yayımlanan birinci hikaye kitabı ‘İçeri Girmez miydiniz ?’ ile 2013 Haldun Taner Hikaye Ödülü’nü kazanan müellif Neslihan Önderoğlu, Notos, Sarnıç, Kitap-lık, Sözcükler, Özgür Edebiyat, İzafi, Türk Lisanı, Hikaye Teknesi, Ada üzere birçok mecmuada ve fanzinde hikayeleriyle yer aldı.
İlk romanı Günışığı Kitaplığı’nın Köprü Kitaplar koleksiyonu için yazdığı ‘Bana Sesini Bırak’ olan Önderoğlu ayrıyeten ‘Filler ve Balıklar, ‘Mutsuz Palyaçolar Örgütü’, ‘Ay Dolandı,’ Yeryüzü Yorgunları’, ‘Tuhaf Şeyler Oluyor Bay Tarantino’ ve ‘Yakınlık Korkusu’ yapıtlarıyla okurla buluştu. Yazarın yeni hikayeleriyle birlikte, ON8 Blog’daki “Cin Atı” isimli köşesinde biriktirdiği hikayelerinden oluşan son kitabı ‘Küçük Bir Mesele’, On8 Kitap tarafından yayımlandı.
Neslihan Önderoğlu ile ‘Küçük Bir Sorun’u konuştuk.
Edebiyatımızda hikaye çeşidinde çok âlâ eserler vermiş ustalar var. Çağdaş edebiyatta da son yıllarda giderek yükselen bir hikaye trendi mevcut. Hem okurluk hem müelliflik anlamında… Siz de birinci hikaye kitabınızla Haldun Taner üzere bir ustanın ismini taşıyan bir mükafatın sahibi ve öykücülüğümüzün bayrak taşıyıcılarındansınız. Hikayenin serüveni, nereye hakikat gittiğine dair sizin yorumunuzu almak isterim.
Öykü ülkemizde çok başarılı bir edebi tıp. Bunun nedenlerini çok merak ediyorum ben de. Bizim klâsik öykü anlatıcılığımız, meddah geleneği vb. çeşitli açıklamaları vardır elbette. Yalnız bir şeyin nicelik olarak ayyuka çıktığı periyotlarda nitelikten de bahsetmek gerekir. Evet hikaye çok yazılıyor lakin ne yazık ki âlâ ve kendine has bir üslup yakalamış öykücüler olduğu kadar son derece vasat yazan, tanınan mevzuları tercih eden ve yeterli bir okur olmadığı yazdıklarından muhakkak olan kimseler de var. Burada uygun ile kötüyü ayıracak olan kalıcılık, yani vakittir.
‘DÜNYANIN YALNIZCA BİZİM ETRAFIMIZDAKİLERDEN İBARET OLMADIĞINI GÖSTERMEK İSTİYORUM’
Öykülerinizde farklı kültürlere, bakış açısına ve hayat üsluplarına sahip gençler yer alıyor. Detaylar da keza öyle… Bunu müşahede gücüne mi bağlamalıyız? Öykülerinizdeki bu zenginliği ve çeşitliliği nasıl yorumlarsınız?
Öyle diyorsanız ne keyifli bana. Zira yapmaya çalıştığım şey tam da bu. Ben gençlerle olan söyleşilerimde de bunun altını bilhassa çiziyorum: Empati. Zira bizim hayatımız oburlarının hayatından geçer. Bu nedenle kendi kısıtlı dünyamız ve dar etrafımızdan çıkmanın, öteki insanları, ömür formlarını ve kültürleri tanımanın en değerli yollarından biri okumaktır. Öteki bir deyişle, okumak, öbür hayatlara konuk olmaktır. Ben de hikayelerimi ve kahramanlarımı seçerken bu çeşitliliğe ihtimam gösteriyorum. Dünyanın yalnızca bizim etrafımızdakilerden ibaret olmadığını göstermek istiyorum. Bu manada beni besleyen en kıymetli şey müşahede. Düzgün bir gözlemci olduğumu düşünürüm, etrafıma, dünyada neler olup bittiğine ilgi duyarım.
‘Küçük Bir Problem’in büyük bir kısmı ON8 Blog’daki Cin Atı köşenizde yayınlanan hikayelerden oluşuyor. Bu manada da öncü isimlerden birisiniz. Dijital ortamdaki bu hikaye tecrübesi nasıldı? Kitaplaşması için yazmakla her hafta dijitalde yeni hikaye yayınlamanın hissi farklı olmalı…
ON8 Blog’da hikaye yazma önerisi geldiğinde çok sevindim. Doğrusu bu hikayeleri ileride kitaplaşır beklentisiyle de yazmadım. Gerçi hangi emelle yazılmış olursa olsun hikaye üzerinde çalışma süreci farklı olmazdı. Gayem, daima takip edilen bir blogda gençlerle nizamlı bir irtibat kurarak hikayeler aracılığıyla onlara seslenebilmekti. Bu manada düzgün de oldu.
‘GENÇ OKUR, BİR MÜELLİF OLARAK SİZİ BESLEYEN BİR OKUR KİTLESİ’
Gençler için hikayelerinizin yanı sıra 3 tane de romanınız bulunuyor. Sizi genç okurlara yönlendiren, “Ben genç dünyalara da seslenmeliyim!” dediğiniz bir an var mı? Gençler için yazmaya nasıl karar verdiğinizi merak ediyorum açıkçası…
Her vakit heves edip yürek edemeyeceğim bir şeydi gençlere yazmak. Günışığı Kitaplığı bünyesinde yayımlanan Köprü Kitaplar dizisinin editörü Semih Gümüş’ten bu türlü bir teklif geldi. Hiç roman yazmamıştım. Biraz tereddüt ettim lakin sonra işe koyulunca çok keyif alarak çalıştım ve ortaya birinci romanım ‘Bana Sesini Bırak’ çıktı. Hem beni hem de yayınevimi şad eden bir kitap oldu, gençler de sevdiler. Bu bana devam etme cüreti verdi ve sonrası tabiatıyla geldi. O denli ki bundan sonra yazdıkça gençler için de bir şeyler üretmeye devam edeceğim. Genç okur, bir müellif olarak sizi daha dinamik kılan ve besleyen bir okur kitlesi.
Öykülerinizin sonunu çoklukla ucu açık bırakıyorsunuz. Bu durum da haliyle okurun başında sayısız ihtimali doğuruyor. Okuru da hikayenin kurgu sürecine dahil eden bu biçiminizin nedeni nedir?
Özellikle bu türlü yapıyorum. Hikayelerde de romanlarda da. Bunun nedeni tembelliğe alışmış okurdan iştirak beklemem. Kurgu aslında o denli bir şey ki bunu gerektirir benim açımdan. Söyleşilerde bundan yakınan ve “E sonra ne oldu?” diye soran okurlar oluyor. Ben de onlara her kezinde birebir karşılığı veriyorum: “Siz nasıl hayal ettiyseniz o oldu!”
Geçmişte ya da bugün… Müelliflik seyahatinizde sizi besleyen öykücüleri merak ediyorum.
İsim olarak tek tek saymak çok sıkıntı olur ancak bir bütün olarak “50 kuşağı” öykücüleri benim için vazgeçilmez. Kimdir bunlar? Ferit Edgü, Vüs’at O. Bener, Demir Özlü, Orhan Duru, Leyla Erbil, Onat Kutlar, Bilge Karasu benim için en öne çıkanları. Bunun dışında Çehov, Amerikan kısa hikayesinin dev isimleri Raymond Carver, John Cheever, Flannery O’Connor üzere isimleri de ekleyebiliriz.
