Rusya’nın Ukrayna’daki operasyonu 12’inci gününe girerken, taraflar bugün üçüncü görüşme için bir ortaya geldi. Saat 17.00’de başlayan görüşme yaklaşık 4 saat sürdü.
Sabah saatlerinde, Rusya’nın Fransa’nın talebiyle Kiev dahil bir dizi kentte sivillerin tahliyesi için süreksiz ateşkes kararı aldığı açıklandı.
Son gelişmeler şöyle:
Rusya ile Ukrayna’nın saat 17’de başlayan 3. çeşit müzakere görüşmeleri 4 saatin akabinde sona erdi. Ukrayna heyeti “Rusya ile müzakerelerde ateşkes de dahil sorunun tahliline dair ağır istişarelerde bulunuldu” derken Rus heyeti, Ukrayna ile Rusya ortasındaki müzakerelerin devam edeceğini belirterek “İnsani yardım koridorlarının 8 Mart’ta çalışacağını ümit ediyoruz” açıklaması yaptı.
İngiltere’nin Kiev Büyükelçisi Melinda Simmons’ın, önemli güvenlik durumu nedeniyle Ukrayna’dan ayrıldığı bildirildi.
İngiltere Dışişleri Bakanı Liz Truss, Rusya-Ukrayna savaşına ait İngiliz parlamentosunun Dışişleri Komitesinde yaptığı konuşmada, ülkesinin Ukrayna’daki tüm diplomatik misyonlarını kapattığını açıkladı.
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’da ABD’ye ilişkin 30 biyolojik laboratuvar bulunduğunu argüman etti. Rus askeri güçlerine bağlı Radyasyon, Kimyasal ve Biyolojik Savunma Kuvvetleri Kumandanı İgor Kirillov, Pentagon’un eski Sovyetler Birliği coğrafyasında askeri biyolojik programlar yürüttüğünü öne sürerek, “Ukrayna’da 30 biyolojik laboratuvarı içeren ağ oluşturuldu. Bunlar, bilimsel araştırma ve sıhhi epidemiyolojik olarak iki çeşittir. Askeri kuruma bağlı Black and Veatch şirketi, kelam konusu projelerin uygulanması sürecinde yer alıyor” dedi.
ABD’li uçak üreticisi Boeing, Rusya’dan titanyum alımını askıya aldığını bildirdi. Şirketten yapılan açıklamada, titanyum kaynaklarının envanteri ve çeşitliliğinin uçak üretimi için kâfi arzı sağladığı belirtildi. Rusya merkezli büyük titanyum üreticisi VSMPO-AVISMA şirketinden yapılan açıklamada ise uzun vadeli ortaklarla olan mukavelelerin askıya alınmasından keder duyulduğu aktarıldı.
Ukrayna Acil Durumlar Servisi, Rus birliklerinin başşehir Kiev yakınlarında bulunan bir ekmek fabrikasına hava saldırısı düzenlediğini ve 13 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Hususa ait yapılan yazılı açıklamada, “7 Mart’ta Rusların Makarov kentine düzenlediği hava taarruzunda top mermisi bölgedeki Makarovskiy Hlebozavod ekmek fabrikasına da isabet etmiştir. Devlet Acil Durumlar Servisinin kurtarma grupları, enkaz altından 5 kişiyi kurtardı ve 13 kişinin de cansız vücuduna ulaştı. Ön bilgilere nazaran, atak esnasında olay yerinde yaklaşık 30 kişi vardı” denildi.
Ukrayna İçişleri Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada Irpin’den 200’ü çocuk yaklaşık 2 bin kişinin tahliye edildiğini duyurdu. Şiddetli çatışmaların yaşandığı ve hasar gören bir köprünün altına sığınan sivillerin imgesiyle basına yansıyan Irpin’de, 200’ü çocuk yaklaşık 2 bin kişi Ukrayna Polisi tarafından tahliye edildi. İmgelerde yaşlılarla çocuklu ailelere polislerin yardımcı olduğu görüldü.
Avrupa Birliği (AB), Rusya’da ateşkes sağlanması ve savaşın durması konusunda Çin’in Rusya üzerindeki tesirini kullanmasını istedi. AB Dış Bağlantılar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Fransa’nın Montpellier kentinde düzenlenen gayriresmi AB Kalkınma Bakanları Toplantısı bitiminde Fransa Dışişleri Bakanı Jean Yves Le Drian ile ortak basın toplantısı düzenledi. Ukrayna’daki savaşın durdurulması konusunda Çin’in arabuluculuk yapıp yapamayacağı sorulan Borrell, bugünkü toplantı sırasında bir müddet Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi ile telefonda görüştüğünü aktardı. Çin’in arabulucu olamayacağını zira Rusya’ya daha yakın bir duruş sergilediğini vurgulayan Borrell, “Ateşkes sağlanması için muhtemel tüm diplomatik teşebbüsler konusunda Çin’in Rusya üzerindeki tesirini kullanmasını istedim” dedi.
Interfax ajansı, Rusya ile Ukrayna heyetleri ortasındaki görüşmelerin başladığını duyurdu.
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Ofisi, Ukrayna’daki krizin başından bu yana 27’si çocuk 406 sivilin öldüğünü duyurdu. Açıklamada, gerçek sayının çok daha yüksek olabileceği belirtildi.
Kremlin Basın Ofisi, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in Hindistan Başbakanı Narendra Modi’yle telefon görüşmesi yaptığını açıkladı. Görüşmenin Modi’nin talebi üzerine gerçekleştiği belirtilen açıklamada, “Devlet Lideri, Belarus’ta bugün üçüncü tipi yapılacak müzakerelerin gidişatına ait değerlendirmelerde bulundu. Modi, ihtilafın bir an evvel çözülmesi için mümkün her türlü yardımı sağlamaya hazır olduğunu tabir etti” denildi.
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’ya silah gönderilmesine reaksiyon gösterdi. Interfax ajansının aktardığı açıklamada, “Ukrayna’ya silahların gönderilmesi durumu global çöküşe götürecek” denildi. TASS ajansı ise Rusya Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mariya Zaharova’nın ‘Batı’nın Ukrayna’ya paralı asker ve askeri ekipman göndermesinin durumu felakete sürükleyeceğini’ söylediğini duyurdu.
Belarus haber ajansı Belta, Ukrayna heyetinin Rusya ile müzakereler için Belarus’a ulaştığını duyurdu.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Avrupa Kurulu Lideri Charles Michel’le telefonda görüştü. Kremlin’in Basın Ofisi’nden yapılan açıklamaya nazaran, görüşmede “Mevcut durumun insani tarafları değerli ölçüde tartışıldı”. Açıklamada, Putin’in görüşmede “Rus birliklerinin siviller için hayati olan tüm tedbirleri aldığı”, “Asıl tehdidin sivilleri canlı kalkan olarak kullanan milliyetçi kümeler olduğu” istikametinde görüşlerini paylaştığı aktarıldı. Kremlin’in açıklamasında, ayrıyeten “Devlet Lideri, Avrupa Birliği’ni insanların hayatlarını kurtarmaya gerçek bir katkıda bulunmaya, Kiev yetkililerine baskı yapmaya ve onları insancıl hukuka hürmet duymaya çağırdı” denildi.
Rusya’nın bu sabah sivillerin tahliyesi için süreksiz ateşkes ilan ettiği Mariupol’de insani koridorların kullanılamadığı belirtildi. Memleketler arası Kızılhaç Komitesi (ICRC) Mariupol’da Rusya tarafından açılan insani koridorları kullanmak isteyenlerin mayınlı toprakla karşılaştığını ileri sürdü. ICRC’nin Ukrayna temsilcilerinden Dominik Stillhart, “Ne yazık ki prensipte muahedeler gördük şimdiye dek. Mariupol’da saha takımımız insani koridor çalışmalarının birinci denetim noktasına ulaştıklarında, kendilerine gösterilen yolun aslında mayınlı olduğunu anladı” açıklaması yaptı.
Ukrayna güçlerinin, ülkenin doğusundaki liman kenti Mıkolayiv’deki bölgesel havalimanını Rus güçlerinden geri aldığı belirtildi. Bölge Valisi Vitali Kim, “Yollar açık, köprüleri biz denetim ediyoruz. Mıkolayiv kentini ve başka kasabaları inançlı formda terk edebilirsiniz” dedi.
Rusya Savunma Bakanlığı Savunma İdaresi Ulusal Merkezi Lideri Tümgeneral Mihail Mizintsev, ‘Ukraynalı çok milliyetçilerin canlı kalkan olarak 1600’den fazla yabancı vatandaşını rehin tuttuğunu’ söyledi. Mizintsev, bu bireyler ortasında 70 Türkiye vatandaşının da bulunduğunu savundu. Sputnik’in aktardığı açıklama şöyle: “Kievli radikaller canlı kalkan olarak bin 634 yabancıyı rehin tutmaya devam ediyor. Harkov’da 200 Ürdün, 40 Mısır, 15 Vietnam, 2 Endonezya vatandaşı olmak üzere 257 kişi mevcut. Sumi’de 576 Hindistan, 159 Tanzanya, 121 Çin, 100 Gana, 70 Ürdün, 60 Mısır, 16 Pakistan, 15 Tunus, 14 Zambiya, 8 Kazakistan ve 1 Sırbistan vatandaşı olmak üzere bin 140 kişi var. Mariupol’de 70’i Türkiye, 18’i Kazakistan vatandaşı 88 kişi mevcut.”
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Ukrayna krizini görüşmek için Polonya, Çekya ve Slovakya başbakanlarıyla yarın Londra’da toplantı yapacaklarını açıkladı. Facebook’ta görüntü yayınlayan Orban, Macaristan hükümetinin Ukrayna’ya silah sevkiyatı yapmayı reddetmesini içeren kararnamenin de yayınlandığını belirtti.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Baltık ülkesi Litvanya’ya yaptığı ziyarette ülkeye NATO muhafazası konusunda teminat verdi. Blinken basın toplantısında yaptığı konuşmada, “Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik akınlarına ait yapacağımızı söylediğimiz şeyleri yaptık. NATO müttefiklerimizle daima durum güncellemesi yapıyoruz. Rusya akın tarafında bir seçim yaparsa her şeyi yapmaya hazırız. NATO topraklarının her santimini savunacağız. Hiç kimse kararlılığımızdan kuşku etmesin” diye konuştu.
Rusya’ya dönük yaptırım kararlarının sonuçlarının görülmeye başlandığını belirten Blinken, “Rublenin tabana vurduğunu, borsalarının kapandığını görüyoruz. Ukrayna’ya sunabildiğimiz yardımın tesirini de gördük. Bütün söylediklerimiz gerçekleşiyor. Rusya çok orantısız bir taarruzda bulundu, bu nedenle Rusya’ya baskıyı artırmayı hedefliyoruz” dedi. Blinken, “Gerek bir hafta, bir ay ya da daha uzun olsun, Ukrayna zafer elde edecektir” dedi.
Rusya televizyonu, Belarus haber ajansı Belta’ya dayandırarak, Rusya’yla Ukrayna ortasındaki görüşmelerin TSİ 15.00’da başlayacağını duyurdu.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy, “Avrupa’nın geleceği Ukrayna direnişi tarafından belirleniyor” diyerek, Batılı önderlerden kendilerine askeri uçak verilmesini istedi. Zelenskiy, Rusya’ya petrol ambargosu dayatılması için de davette bulundu.
Rusya’nın bugün ateşkesle açacağını duyurduğu altı insani koridor konusunda rota tartışması yaşanıyor. RIA ajansının yayımladığı haritalara nazaran, insani koridorların kimilerinden geçen siviller Belarus ve Rusya’ya tahliye edilecek. Buna nazaran, Kiev’den çıkış yapanlar Belarus’a, Harkov’dan tahliye edilenler de yalnızca Rusya’ya gidebilecek. Rusya Savunma Bakanlığı, Kiev’den sivillerin uçakla da Rusya’ya götürüleceğini açıkladı. AFP’ye nazaran Mariupol ve Sumi’den açılacak koridorlar ise Ukrayna’nın öbür kentlerine ve oradan talep edilirse yeniden Rusya’ya ulaşacak.
Ukrayna hükümeti, bu durumu reaksiyon gösterdi. Kiev ve Harkov’dan açılan insani koridorların Rusya’ya ve Belarus’a açılacağının duyurulması sonrası, Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy’nin sözcüsü, durumu “tamamen ahlak dışı” olarak nitelendirdi. Reuters haber ajansına konuşan Zelenskiy’nin sözcüsü, “Bu beşerler Ukrayna vatandaşı, meskenlerini terk ettikten sonra Ukrayna topraklarında kalmasına müsaade verilmeli. Bu büsbütün ahlak dışı bir kıssa. İnsanları acıları, televizyonda yayımlanmak üzere fotoğraflar vermek için kullanılıyor” dedi.
Sputnik haber ajansı, Rusya heyetinin görüşmeler için Belarus’a hareket ettiğini duyurdu.
Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, Ukrayna’da sivillerin çıkışı için altı insani koridor açılacağını duyurdu.
Konaşenkov, şu açıklamaları yaptı: Konaşenkov, “Bugün saat 10.00 prestijiyle süreksiz ateşkes ilan edildi ve altı insani koridor açılıyor. Bunlardan biri Kiev’den Gomel’e, ikisi Mariupol’den Zaporojye ve Rostov-na-Donu’ya, biri Harkov’dan Belgorod’a, ikisi Sumi’den Belgorod ve Poltova’ya uzanacak” dedi.
Konaşenkov, insani koridorlarla ilgili BM, AGİT, Memleketler arası Kızılhaç Komitesi’ne bağlı kuruluşların yanı sıra Ukrayna tarafına da evvelden ayrıntılı bilgi verildiğini söyledi. İnsani koridorların açılması sırasında Rus Silahlı Kuvvetleri insansız hava araçlarıyla buralardaki tahliye sürecinin denetimini gerçekleştirecek.
Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna ordusunun Harkov Fizik ve Teknoloji Enstitüsü’nde bulunan deneysel nükleer reaktöre hücum içeren bir provokasyon planladığını tez etti. Rus haber ajansı TASS’ın haberine nazaran, bakanlık bugün yaptığı açıklamada, Ukrayna ordusu ve Azov Tugayı üzere milliyetçi kümelerin enstitüdeki Ulusal Araştırma Merkezi’nin nükleer reaktör deneylerini maksat almayı planladığını öne sürdü. Açıklamada, “Ukrayna ordusu ve Azov militanları, nükleer reaktörü patlatarak Rusya Silahlı Kuvvetleri’ni kelam konusu hücumla ilişkilendirmeyi planlıyor. Rusya’yı bir etraf felaketine neden olmakla suçlamayı hedefliyorlar” dedi.
Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Pekin’in Ukrayna krizi konusunda her vakit objektif ve adil davrandığı belirtildi. Karmaşık sorunların tahlilinin soğukkanlılık ve akılcılık gerektirdiğine vurgu yapılan açıklamada, “Müzakereler diyalog yoluyla sürdürülmeli” denildi. “Bölgede uzun vadeli istikrara odaklanmalıyız” sözüne yer verilen açıklamada, Pekin’in Rusya ile Ukrayna’nın en kısa müddette görüşmeler yürüttüğünü görmeyi dilek ettiği kaydedildi.
Rusya, Ukrayna’nın Kiev, Mariupol, Harkov ve Sumi kentlerinden sivillerin tahliyesi için Moskova saatiyle 10.00 prestijiyle süreksiz ateşkes ilan ettiğini duyurdu.
Ukrayna’nın güneyindeki liman kenti Mıkolayiv’ın belediye lideri Oleksandr Senkevych, Rus güçlerinin kenti top atışına tuttuğunu söyledi. Senkevych, bu sabah saatlerinde başlayan bombardımanda yerleşim bölgelerinin maksat alındığını belirterek, “Kentte patlamamış gülle var. Bunlara yaklaşmayın, kendiniz kaldırmaya çalışmayın” diye halka seslendi.
Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy, dün gece duygusal bir ulusa sesleniş konuşması yaptı. Zelenskiy, “Hava savunmamızın bugün Ohmatdet (hastanesi) üzerinde düşürdüğü füzeyi, silahsız insanların bombalanmasını affetmeyeceğiz. Altyapımızın yıkımını affetmeyeceğiz. Ve İlah da affetmeyecek. Bugün değil. Yarın değil. Asla” diye konuştu.
Rusya’nın yalnızca askeri savunma sanayi işletmelerinin bombalandığıyla ilgili açıklamalarının “kasıtlı bir cinayet olduğunu” kaydeden Zelenskiy, bu işletmelerin birçoklarının on yıllar evvel, Sovyetler Birliği periyodunda, kentlerin tam ortasında inşa edildiğini belirtti. Zelenskiy, “Oralarda binlerce insan çalışıyor. Yüz binlerce kişi yakınlarda yaşıyor. Bu cinayet. Kasıtlı cinaye.” tabirini kullandı. Batılı başkanların bu açıklamalara rastgele bir reaksiyon vermediğini vurgulayan Zelenskiy, “En azından yarın Batı bunu fark edecek, reaksiyon gösterecek ve bir şeyler söyleyecek. Bu saldırıyı kimin hazırladığını tam olarak biliyoruz.” biçiminde konuştu.
Rusya genelinde pazar günü yapılan protestolarda gözaltına alınanların sayısı 5 bine yaklaştı. OVD-Info isimli sivil toplum örgütünün değerlendirmesine nazaran, protestolar 60 kentte gerçekleşti. Rus Ria haber ajansının, İçişleri Bakanlığı bilgilerine dayandırdığı bilgiye nazaran, sırf Moskova’da 1700 kişi gözaltına alındı.
