Yüksek enflasyon sonucu hayat pahalılığı tepe yaparken, hükümet faturayı birtakım şirketlere kesmeye hazırlanıyor. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, spekülatif fiyat oluşumuna neden olunduğu ve stokçuluk yapıldığı tezleriyle ilgili birçok bölüme yönelik vergi incelemesi başlatıldığını açıkladı.
‘ENFLASYON YÜKSEK SEYREDECEK’
Enflasyonun yüksek seyretmesini beklediklerini ve attıkları adımların sonuçlarının lakin yıl sonundan itibaren görüleceğini belirten Nebati “Salgın sonrası devirde tüm dünyada güç ve başka emtia fiyatlarında görülen artışlar ve tedarik zincirlerindeki aksaklıklar global seviyede enflasyonun artmasına neden olmuştur. Arz istikametli bu tesirler ülkemizde de hissedilmiştir. 2022 yılı genelinde maliyet istikametli baskılar, döviz kurunun gecikmeli tesiri, global güç fiyatlarının tesirleriyle enflasyonun yüksek seyretmesi beklenmektedir. Yılsonunda enflasyonun atılan kararlı adımlarla gerilemesini bekliyoruz. Enflasyonda düşüşü sağladığımız vakit TÜFE ile ÜFE ortasındaki makas da daralacaktır. Önümüzdeki periyotta enflasyonun düşmesi noktasında disiplinli maliye siyasetine da devam edilecek; ve tüm politikalarımızda paydaşlarımızla iştirakçi yaklaşım sürdürülecektir” dedi.
SAVAŞIN İKTİSADA YANSIMALARI NE OLACAK?
Dünya gazetesinden Maruf Buzcugil ve Hüseyin Gökçe’nin sorularını yanıtlayan Nebati, Rusya-Ukrayna savaşının iktisada yansımalarına ait, şu değerlendirmede bulundu:
“Özellikle güç ve ziraî emtiada yaşanan fiyat artışlarının hâlihazırda yüksek seyreden global enflasyonist ortama ek baskı yapması ve finansal piyasalarda oynaklıklara yol açması beklenmektedir. Bununla birlikte, global risk iştahının azalması ve milletlerarası sermaye hareketlerinin daha da yavaşlaması varsayım edilmektedir. Bu global risklerle birlikte Rusya ve Ukrayna ile olan ekonomik münasebetlerimizin boyutu nedeniyle ülkemiz dış ticaret, turizm, güç ve besin kesimlerinde de etkilenebilecektir.
Nitekim 2021 yılı prestijiyle kelam konusu iki ülkenin ihracatımızdaki hissesi yüzde 3,9 iken, ithalatımızdaki hissesi yüzde 12,4’tür. Turizm açısından değerlendirildiğinde Rusya ve Ukrayna’dan ülkemize gelen ziyaretçilerin sayısının yaklaşık 7 milyon olduğu görülmektedir. Başka taraftan, salgın sonrası periyodun en yüksek düzeylerine ulaşan petrol ve doğalgaz fiyatlarının gerek enflasyon gerek cari süreçler istikrarı üzerinde olumsuz tesirler yapacağı bedellendirilmektedir. İlaveten, kelam konusu ülkelerde değerli bir yükü olan Türk müteahhitlik firmalarının süreçten olumsuz etkilenebileceği düşünülmektedir.
Son olarak, iki ülkenin tarım eserlerinde kıymetli ticaret ortaklarımız olması sebebiyle, tarım bölümünü etkileyebilecek gelişmeler de yakınen takip edilmektedir. Elbette bu risklerin ülkemiz ve başka ülke ekonomileri üzerindeki tesirleri, savaşın mühletine ve boyutuna bağlı olarak değişebilecektir.”
VERGİ İNCELEMESİ
Bakan Nebati, “Fiyat artışlarıyla ilgili artırılan kontrollerin sonuçlarının ölçülmesine ait bir sisteminiz var mı?” sorusuna ise şu karşılığı verdi:
“Temel besin, paklık eserleri, otomotiv, mobilya, alkollü-alkolsüz içecek, çimento, ayakkabı, kozmetik, inşaat materyali, kağıt, plastik, kırtasiye, gübre, hububat depolama ve antrepoculuk (lisanslı depoculuk) başta olmak üzere spekülatif fiyat hareketliliğinin yahut stokçuluğun tespit edildiği dallar nezdinde fiili envanter, yoklama, izahat istenmesi üzere saha kontrolleri yapılmak suretiyle riskli mükellefl er tespit edilmektedir. Yapılan saha kontrollerine ağır bir formda devam edilmekte olup, haksız fiyat artışları ve stokçuluğun önlenmesi ismine ilerleyen periyotlarda de kararlılıkla alanda bulunulmaya devam edilecektir. Yürütülen bu çalışmaların kıymetlendirilmesi sonucunda vergisel istikametten riskli olduğu tespit edilen mükellefler nezdinde cari yıl vergi incelemeleri de yapılmaktadır.”
KUR MUHAFAZALI MEVDUAT HESABI SAYISI 880 BİN
4 Mart tarihi itibariyle kur muhafazalı mevduat hesaplarındaki toplam fiyatın 539 milyar lirayı geçtiğini belirten Nebati “Bu meblağın yüzde 57,3’ü (308,6 milyar TL) TCMB kapsamında dönüşümlerden, yüzde 42,7’si (230,5 milyar TL) Hazine kapsamındaki dönüşümlerden oluşmaktadır. 853 bini gerçek ve 27 bini hukukî kişi olmak üzere KKM hesapları toplamda 880 bin müşteri sayısına ulaşmıştır” dedi.
