Hazal Ocak
Hükümetler ortası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), “İklim Değişikliği 2022: Tesirler, Ahenk ve Kırılganlık” raporunu dün yayınladı. Rapor insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının neden olduğu iklim değişikliğinin tabiata ve insanlara yönelik yaygın kayıplara ve ziyanlara neden olduğunu ortaya koyuyor. Türkiye’den de bulguların yer aldığı rapora nazaran iklim krizine karşı bir tedbir alınmazsa Konya’daki Beyşehir Gölü 2070 yılına gelindiğinde büsbütün kuruyabilir, çok sıcaklıklar can kaybına neden olacak.
270 muharrir ve 195 hükümet tarafından son hale getirilen raporda iklim değişikliğinin eko sistemler ve toplumlar üzerindeki tesirleri, mevcut ve gelecekteki değişikliklere ahenk sağlama kapasiteleri göz önünde bulundurularak incelendi. Raporda artan emisyonların beşerler ve etraf için oluşturduğu risklere dikkat çekilerek “iklim değişikliğinin insan refahı ve gezegenin sıhhati için bir tehdit oluşturduğu” vurgulandı.
‘EMİSYON KESİNTİLERİ TEHDİDİN ÖNÜNE GEÇMENİN TEK YOLU OLACAK’
Rapordaki bulgulara nazaran iklim değişikliği kaynaklı kayıp ve ziyanlar, daha fazla ısınma ile süratle artacak ve birçok durumda insanların ve tabiatın ahenk sağlayamayacağı riskler yaratacak. Emisyonlar sadece şu anda planlanan oranda azaltılırsa, ortaya çıkan sıcaklık artışı besin üretimini, su kaynaklarını, insan sıhhatini, kıyı yerleşimlerini, ulusal ekonomileri ve doğal dünyanın birçoklarının hayatta kalmasını tehdit edecek. Daha süratli emisyon kesintileri bunu önlemenin tek yolu olacak. Ayrıyeten raporun ana bulguları ortasında iklim değişikliğine ahengin, iklim değişikliğinden kaynaklanan riskleri azaltmanın yanı sıra insanların refahını da iyileştirebileceğinin altı çizildi lakin raporda buna gereğince kaynak sağlanmadığına da değinildi.
‘CAN KAYBI ARTACAK’
Raporda Türkiye’ye ait bulgular da yer aldı. Çok sıcaklıkların Türkiye’de can ve değerli ekonomik kayba neden olacağına dikkat çekilerek Türkiye’nin çok hava olaylarına karşı Avrupa’nın en kırılgan ülkesi olduğu belirtildi. Raporda emisyonların kıymetli ölçüde azaltılması halinde dahi Avrupa’da çok sıcaklıklar sonucu gerçekleşen mevt sayısının 2050 yılına gelindiğinde yılda 30 bin mevte neden olacağı kaydedildi. Bu hadiselerin büyük kısmının Avrupa’nın, Türkiye’nin dahil olduğu bölgelerinde meydana gelmesi bekleniyor.
‘BALIK TİPLERİ KAYBOLACAK’
Su sıcaklıklarındaki artışın denizel biyolojik çeşitliliği de etkileyeceği belirtilen raporda özetle şu bulgulara yer verildi:
– Emisyonların düşük seyretmesinde dahi, Akdeniz balık çeşitlerinin yaklaşık yüzde 10’unu kaybedecek. Bu sayı, sıcaklık artışının yüksek düzeyde gerçekleşmesi durumunda yüzde 60’a yükselebilir.
– Deniz düzeyinin yükselmesi ve kıyı taşkınları, insan ömrünü, kıyıları ve tarihi alanları tehdit ediyor.
– Isınmanın artmasıyla Türkiye’de su varlığı azalacak.
– İstanbul, bilhassa kuraklığa bağlı ekonomik kayıplar karşısında kırılgan durumda.
– Emisyonların yüksek olması durumunda, Beyşehir Gölü 2070 yılına gelindiğinde büsbütün kuruyabilir
– Artan su talebi ve daha kuru şartlar bir ortaya geldiğinde, Akdeniz Bölgesi’ndeki yeraltı su rezervlerinin tükenebilir.
– Türkiye, öteki yerlerde meydana gelen çok olaylarının tesirlerinden ziyan görecek.
