ANKARA – Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, Rusya-Ukrayna krizine dair değerlendirmelerde bulundu. Toplumsal medya hesabı üzerinden bir görüntü paylaşan Davutoğlu, sistematik bir zelzeleyle karşı karşıya olunduğuna dikkat çekerek, Ukrayna krizinin, milletlerarası bir krize dönüştüğüne vurgu yaptı.
‘SOĞUK SAVAŞ DEVRİ SONRASININ TAŞLARI TEKER TEKER OYNUYOR’
Türkiye’nin ivedilikle bilhassa NATO’da aktif ve proaktif bir diplomasi yürütmesini öneren Davutoğlu, “Ülke içinde problemlerimiz olsa da dış siyasette Türkiye’nin çıkarları çerçevesinde ortak çizgide buluşmalıyız” dedi. Davutoğlu kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Rusya Devlet Lideri Putin’in dün açıkladığı kararlar sonrasında Ukrayna krizi, son derece kritik bir kademeye gelmiş bulunuyor. Memleketler arası toplum, Ukrayna’ya odaklandı. Bu kriz artık iki ülke ortasındaki kriz olmanın ötesine geçmiş, Karadeniz, Doğu Avrupa, Avrasya istikrarlarını etkileyebilecek global nitelikli bir krize dönüşmüştür. Bu krizin direkt tarafı olmamakla birlikte, Ukrayna ve Rusya’ya birebir anda komşu olan en değerli NATO ülkesi olan Türkiye için artık kriz kritik etabın da ötesine geçmiş bulunuyor. Maalesef bu kriz kademesinde takip edilen diplomasi, faal bir arabuluculuğu beraberinde getirmediği üzere kriz süreçlerinin nabzını tutmak konusunda da belirli zaafları ortaya çıkardı. Burada iktidara bir sefer daha seslenerek söz ediyorum: Artık soğuk savaş devri sonrasının taşları teker teker oynuyor. Sistemik bir sarsıntıyla karşı karşıyayız.”
DAVUTOĞLU’NDAN BEŞ TAVSİYE
Rusya- Ukrayna krizinde Türkiye’nin beş kıymetli hususta harekete geçmesi gerektiğini söyleyen Davutoğlu, iktidara seslenerek şu tekliflerde bulundu:
1) “Krizin direkt çatışma etabına gelmeden evvel Montrö Mutabakatı’nın getirdiği bütün kurallara harfi harfine uyulacağı deklare edilmeli ve boğazlar üzerinden Türkiye’nin rastgele bir savaşın kesimi haline gelmesinin önüne geçilmelidir.
2) Ukrayna’nın toprak bütünlüğü konusunda odunsuz bir siyaset takip edilmeli ve rastgele bir ülkenin toprak bütünlüğünün sarsılmasının doğurabileceği daha geniş ölçekli krizleri konusunda hem Rusya, hem NATO ve öbür ülkeler nezdinde direkt temaslarda bulunulmalı. Kırım’ın ilhakını tanımamıştık haklı olarak; artık de Ukrayna devletinin kendi toprakları içinde bağımsız ve özel bir stratejik ortak olarak Türkiye’nin yanında olması büyük bir ehemmiyet taşıyor.
3) NATO’nun en değerli ülkelerinden biri olan Türkiye, bu süreçte NATO istişarelerinin dışında kalmıştır. NATO başkanlarının yaptığı üç kıymetli tepeye Türkiye davet edilmemiştir. Polonya ve Romanya’nın dahi girdiği bu doruklarda Türkiye maalesef yer almamıştır. Hasebiyle NATO içindeki küçük nüansların görüş ayrılıklarının da direkt nabzını tutarak faal bir rol oynama ve NATO içinde Türkiye’yi olabilecek risklere karşı korumak konusunda değerli bir aracı kaybettik. Krizin bu evresinde Türkiye, NATO’nun bütün düzeneklerinde direkt görüş beyan eden ve bu krizden etkilenecek bir ülke olarak bu görüşlerini NATO ülkeleri nezdinde tabir eden bir pozisyona derhal geçmelidir.
4) Rusya, Türkiye’nin tarihi dostudur. Rusya ile ortak işbirliği kurulunun kurulmasına öncülük etmiş ve o imzayı vize muafiyetiyle birlikte atmış bir Dışişleri Bakanı olarak Rusya ile bağlarımızın ihtimamla yürütülmesi gerektiği kanaatindeyim. Lakin bu ihtimam, Putin’in son konuşmasında olduğu üzere tarihi referanslarla Türkiye’yi karşısına alan bir tavır içine girmesini asla mazur göstermez. Rusya nezdindeki tesir gücümüzü Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü bağlamında bir arabuluculuk içinde kullanmaya efor sarf etmeliyiz.
5) Bütün bu gelişmeler, soğuk savaş sonrası devrin temel stratejik sarsıntılarının kalıntıların hissedildiği bir devrin başladığını gösteriyor. Birleşmiş Milletler sistemi etkisizdir. Türkiye, Gürcistan, Azerbaycan, Suriye, Irak üzere ülkelerin toprak bütünlüğü konusunda açık ve net bir hal almalıdır. Ümit ederiz ki Rusya ile Ukrayna ortasında en kısa müddette ateşkes ve barış sağlanır ve ümit ederiz ki Ukrayna Rusya krizi bir NATO Rusya krizine dönüşerek Türkiye’yi de etkileyen sonuçlar doğurmaz. Bunun için de Türkiye’nin aktif ve proaktif bir diplomasiyi devreye sokması gerekir.” (DUVAR)
