Sözcü gazetesi muharriri Çiğdem Toker, ‘Belediye, çalışanının ‘cinsel önemli’ ile mezhebini niçin işler?’ başlık yazısında, Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi tarafından uygulamaya konulan ve reaksiyon çeken bir uygulamayı gündeme taşıdı.
Toker, bugünkü yazısında, “Kim cinsel hayatı, mezhebi, felsefi görüşü, ırk bilgilerinin çalıştığı işyeri tarafından kaydedilmesini, bilgilerinin işlenerek bilmediği yerlere aktarılmasını ister? Aklı başında hangi birey; yalnızca maaş ödüyor diye işyerine parmak izinin, klavyeye basma formunun, yürüyüşün bunun üzere biyometrik ve genetik datalarını işlesin diye istek gösterir?” diye sordu. Devamında, “Hiç kimse dediğinizi duyar üzereyim lakin Türkiye’de işler bu türlü yürümüyor” diyen Toker, Kahramanmaraş’ta yaşananları şöyle anlattı:
“Bugünlerde Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi çalışanlarından bir evrak imzalaması isteniyor. ‘6698 Sayılı Şahsî Bilgilerin Korunması Kanunu Kapsamında Bilgilendirme ve Muvafakatname’ başlıklı metin, dört sayfadan oluşuyor. Metnin başında kanunda yer alan ferdî data ile ‘özel nitelikli ferdî veri’ tarifleri yer almış. Evet, bahsedilen maddede yani Ferdî Dataların Korunması Kanunu’nda (KVKK) bu bilgiler geçiyor. Bilhassa ‘özel nitelikli şahsî veri’, kişinin açık isteği olmadan muhakkak işlenemeyecek kullanılamayacak datalar olarak tanımlanmış. Aktaralım: ‘Kişinin (Çalışanın) ırkı, etnik kökeni, siyasi fikri, felsefi inancı, dini, mezhebi yahut öteki inançları, kılık ve kıyafeti, dernek, vakıf ya da sendika üyeliği, sıhhati, cinsel hayatı, ceza mahkumiyeti ve güvenlik önlemleriyle ilgili dataları ile biyometrik ve genetik dataları.’
ÖZTUNÇ: DEHŞET VERİCİ, ANAYASAYA AYKIRI
Bu muvafakatnameyi belediye çalışanlarının imzalamaya zorlandığını CHP Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç aktardı. Öztunç, “dehşet verici” olarak nitelediği teşebbüsün Anayasa’ya karşıt olduğunu vurguluyor. Haklı. Hele çalışan zorlanıyorsa… KVKK’daki istisnai düzenlemeler bu tersliği ortadan kaldırmıyor.
Misal, salgın hastalık varsa, istek alınmadan sıhhat bilgileri işlenebiliyor. Fakat bir belediye, çalışanın ‘cinsel hayatı’nı neden bilmek, tutmak, işlemek ve birtakım kuruluşlara aktarmak ister? Kahramanmaraş’ın tarihinde ne yazık ki temelinde mezhep kışkırtıcılığı bulunan çok acılı bir sayfa duruyor. 45 yıllık bu acı sayfaya karşın hâlâ mezhep, ırk, cinsel hayat üzere bilgilerin işlenmesi için çalışandan istek istenmesi insanı düşündürüyor. İstek olmadan imkansız.
ANKARA’DA İŞLEYİŞ NASIL?
Bir belediyeye, çalışanın cinsel hayat, ırk ve mezhep bilgileri niçin lazım olur diye düşünürken, merak ettim. Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) bu hususta ne yapıyordu?
ABB Lideri Mansur Yavaş’ı aradım. Kendisi de bir hukukçu olan Yavaş, ABB bünyesinde bu husus üzerinde çalışan yetkili bir hukukçuya yönlendirdi. KVKK yasası doğrultusunda kurumların muhakkak ölçülerde muhakkak dataları işlemek durumunda olduğunu belirten ABB yetkilisi, Halk Ekmek şirketi çalışanları için sıhhat datalarının işlenmek durumunda olduğu örneğini verdi Lakin, ABB açısından cinsel hayat, mezhep, ırk üzere özel nitelikli ferdî dataları işlemenin asla kelam konusu olmadığını, zira bunu gerektiren türel ve yasal bir gereklilik bulunmadığını net bir lisanla aktardı. ABB’deki hukukçu kaynağım, öbür yandan da özel nitelikli olmayan öteki datalar için bile çalışanın açık isteğinin mecburî olduğunu vurguladı. Kendisine ‘Rıza göstermeyenin işten çıkarılma tehlikesi olup olmadığını’ sordum. ‘Hayır’ dedi.
YAZININ TAMAMI İÇİN TIKLAYINIZ
