“Türkiye’nin Ege Bölgesinde Kuraklık Değerlendirmesi” araştırması, Doç. Dr. Babak Vaheddoost ve İzmir Yaşar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mir Jafar Sadegh Safari yürütücülüğünde gerçekleştirildi.
Araştırmanın sonuçları hakkında değerlendirmelerde bulunan Vaheddoost, çalışma kapsamında Ege Bölgesi’nde yer alan Büyük Menderes, Küçük Menderes ve Gediz havzalarındaki meteorolojik ve hidrolojik kuraklığın yanı sıra sıcaklıktaki eğilimi gözlemlediklerini söyledi.
Bugüne kadar Ege Bölgesi’ndeki kuraklık durumunu kapsamlı ve şimdiki bir formda pahalandıran bir çalışma bulunmadığını, kendilerinin Ege Bölgesi’nde 1973 ile 2020 yılları ortasında meydana gelen sıcaklık değişimlerinin kuraklığa tesirini incelediklerini belirten Vaheddoost, kelam konusu yıllar ortasında meydana gelen sıcaklık değişimlerinin bölgesel ısınmanın bir işareti olarak kabul edilebileceğini anlattı.
Vaheddoost, “Sıcaklık yaklaşık yılda ortalama 0,20-0,35 santigrat derece artış göstermiş. Bu nedenle, önümüzdeki 10 yılın en az 2 santigrat derece daha sıcak olacağını öngörüyoruz. Sonuçlar ayrıyeten kuraklığın şiddetinin deniz kıyısından karaya hakikat arttığını gösteriyor yani kıyı bölgesi kuraklıktan daha az etkilenmiş.” dedi.
Sıcaklık bedelleriyle ilgili İzmir’den örnek veren Vaheddoost, bu kentte ortalama sıcaklığın 18 derece olduğunu, 10 yıl içinde ise bunun 20 dereceye yükseleceğini öngördüklerini aktardı.
“ORMAN YANGINLARINDA ARTIŞ YAŞANABİLİR”
Sıcaklığın artmasıyla gelecekte daha şiddetli ve daha uzun süren kuraklık periyotlarından geçilmesinin beklendiğini vurgulayan Vaheddoost, meteorolojik, ziraî ve hidrolojik kuraklığın yanı sıra orman yangınlarında artış ve bölgenin ikliminde önemli değişiklikler yaşanabileceğini tabir etti.
Vaheddoost, bölgedeki sıcaklık artışının neden olacağı sıkıntılarla ilgili şunları söyledi:
-Daha sıcak bir hava ne manaya geliyor? Bitkilerin daha çok sulanmaya muhtaçlığı olacağı manasına geliyor.
-Bir taraftan ormanlık alanı düşününce ormandaki yer daha kurak olacak, hasebiyle yangına daha meyilli olacak, yani yangınlar daha sık gerçekleşecek.
-Akarsular azalacak, akarsulardaki su ölçüsü azalınca barajlardaki su azalacak hasebiyle güç üretiminde ve içme suyunda problem yaşayabiliriz.
-Kuraklığın tesiri ani bir biçimde hissedilmeyecek lakin uzun vadede kesin olarak daha az suya sahip olunacaktır.
Doç. Dr. Babak Vaheddoost
Yeryüzünün yüzde 70’inden fazlasını suyun kapladığını, en makûs durumda deniz suyunun arıtılarak kullanılabilir su elde edilebileceğini ama bunun tabiatın istikrarını etkileyecek bir usul olduğunu lisana getiren Vaheddoost, su idaresi konusunda daha yenilikçi, çağdaş ve ileri görüşlü adımlar atılması gerektiğinin altını çizdi.
İklim değişikliğinin su kaynaklarını olumsuz etkilemesinin en kıymetli nedeninin insan faaliyetleri olduğu görüşünü paylaşan Vaheddoost, “Ezelden beri dünya iklimi değişmiştir. Mesela en az 5 kere buz evresi yaşanmıştır. Dünya daha fazla ısınmıştır, daha fazla soğumuştur lakin insanoğlunun bu son yıllarda yaptığı faaliyetlerle iklim daha süratli bir biçimde değişiyor. Daha süratli değiştiği için insanların, hayvanların ve canlıların buna adapte olma ihtimali azalıyor.” diye konuştu.
Kuraklık sorununun su kıtlığına dönüşmemesi için karar vericiler tarafından bahsin ele alınması gerektiğine değinen Vaheddoost, su kaynaklarının tasarruflu kullanımı açısından suyun şebekeye iletilirken Türkiye’de ortalama yüzde 30 oranında bulunan kayıp ve kaçakların önlenmesinin de tesirli olabileceğini kaydetti.
Vaheddoost, kelamlarını “Halen baktığımızda vaktimizin olduğu fakat bahisle ilgili bir şeyler yapmazsak ileride önemli problemlerle karşı karşıya olduğumuz sonucuna vardık.” diyerek tamamladı. (AA)
