CHP Zonguldak Milletvekili ve TBMM KİT Komitesi Üyesi Deniz Yavuzyılmaz, Sayıştay raporunu inceledi. Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli ile yapılan 4 otoyol, bir tünel ve 3 köprünün toplam maliyeti 22 milyar 215 milyon 713 bin dolar oldu. Birebir projelere kamuya devredilinceye kadar, 59 milyar 747 milyon 817 bin dolarlık geçiş garantisi verildi. Böylece devlet kaynaklarıyla 22.2 milyar dolara mal olacak 8 proje için Hazine’den 37.5 milyar dolar daha fazla para çıkacak.
Sayıştay raporlarına nazaran 8 projenin yüzde 169 daha değerli olduğu görülürken, bu para ile 8 yerine yaklaşık 24 otoyol, köprü ve tünel inşa edilebilirdi.
Sözcü’de yer alan habere nazaran CHP’li Yavuzyılmaz, yaptığı açıklamada, “Sayıştay raporlarındaki saptamalar, 8 projenin yüzde 169 ve 2.69 kat daha değerli olduğunu gösterdi. Bu para ile 8 yerine toplam 24 otoyol, köprü ve tünel inşa edilirdi. Üstelik bu projelerde müteahhidin yurtdışından temin ettiği krediye de devlet kefil oluyor” dedi.
YİD modeli ile yaptırılan geçiş garantili projelerde garanti kapsamındaki araç sayısı tutmazsa, ortadaki farkı Hazine ödüyor. Geçen araç şoförleri ise direkt işletmeci şirket kasasına ödeme yapıyor.
1- 45 BİN ARAÇ GEÇİŞ GARANTİSİ
1915 Çanakkale Köprüsü dahil Çanakkale-Malkara Otoyolu’nun maliyeti 3 milyar 159 milyon 721 bin 36 Euro’yu buluyor. 2034’te işletmesi devlete geçecek olan projede köprüden günlük 45 bin araç geçiş garantisi verildi.
2- GELİR GARANTİSİ EPEYCE YÜKSEK
2030 yılında kamuya geçmesi planlanan 445 milyon 521 bin 627 Euro maliyetli Menemen-Aliağa-Çandarlı Otoyolu’na günlük 35 bin araç geçiş, toplamda da 541 milyon 301 bin Euro’luk gelir garantisi verildi.
3- PROJEDE EKSİKLİKLER TAMAMLANMADI
Bağlantı yolları ile birlikte toplam 351 kilometre uzunluğundaki Ankara-Niğde Otoyolu, 2035 yılında kamuya devredilecek. 1 milyar 462 milyon 628 bin 902 Euro maliyeti olan projede hala eksiklikler bulunuyor.
4- GEÇİŞ MAKSADINA ULAŞILAMIYOR
İstanbul’daki Avrasya Tüneli, 2042 yılında kamuya geçecek. 1 milyar 239 milyon 863 bin dolar maliyete sahip projeye verilen günlük araç geçiş garantisi 68 bin ve bu tutmamasına karşın her yıl bu sayı artıyor.
5- MİLYARLARCA DOLARLIK SAPMA
Osmangazi Köprüsü ve Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu, 2036 yılında kamuya devredilecek. 6 milyar 312 milyon 392 bin 47 dolar maliyete sahip projede hem köprüden hem de otoyoldan geçiş garanti sayısı tutmuyor.
6- MAKSADIN YARISINA DAHİ ULAŞILAMIYOR
Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Odayeri-Paşaköy Otoyolu projesi 3 milyar 456 milyon 244 bin 239 dolarlık maliyete sahip. Köprüden geçiş garantisi yıllık 49 milyon adet fakat bunun yarısına dahi ulaşılamıyor.
7- OTOYOLUN İŞLETME MÜHLETİ UZATILDI
Kuzey Marmara Otoyolu Kınalı-Odayeri kesitinin maliyeti 2 milyar 72 milyon 257 bin 9 dolar. 2030 yılında kamuya periyodu planlanan projenin uzunluğu temas yolları dahil 80 kilometreyi buluyor. İşletme müddeti 4 yıl 9 aydan 12 yıl 4 aya çıkarılan projede garantiler de tutmuyor.
8- GEÇİŞ GARANTİ SAYISI ARTIRILDI
Kuzey Marmara Otoyolu Kurtköy-Akyazı kısmının işletmesi 2029 yılında devlete geçecek. 3 milyar 661 milyon 656 bin 404 dolar maliyeti olan projenin araç geçiş garanti sayıları işletmeci şirket lehine artırıldı.
‘TOKAT’TA GARANTİ YOK VE HAZİNE’DEN PARA ÇIKMIYOR’
CHP Zonguldak Milletvekili Yavuzyılmaz, 2 örnek ile Hazine garantili projelerin durumunu gözler önüne serdi. Yavuzyılmaz, “Devlet, Tokat Havalimanı’nı 25 milyon Euro’ya mal etti. Zafer Havalimanı’nı ise müteahhit 50 milyon Euro’ya yaptı. İkisi de yılda 2 milyon yolcu kapasiteli ve tıpkı büyüklükte. Tokat’ta garanti yok ve Hazine’den para çıkmıyor. Zafer’de ise geçen yıl 1 milyon 317 bin garanti vardı, 11 bin yolcu geldi” dedi. (HABER MERKEZİ)
