ANKARA – İktidarın ne KDV indirimi ne de ‘enflasyon düşecek’ vaatleri, çarşıya, pazara çıkanların cebindeki ateşi düşürmeye yetmedi. Temel besin eserlerinin yarım kilo ya da tane ile alındığı şu günlerde, fahiş fiyatlı etiketler semt pazarlarında yerini muhafazaya devam ediyor.
Pazar esnafının ve alışverişe çıkanların yaşadığı ekonomik sıkıntılara kulak verebilmek için birinci olarak Ankara’nın merkezindeki Sıhhiye Pazarı’na uğruyoruz. Pazara giden herkesin yaptığı üzere evvel bütün tezgâhları dolaşarak fiyat araştırması yapıyoruz. Pazar kalabalık açısından sakin görünse de fiyatlar pek o denli değil. Göz ucuyla fiyatlara bakıp kendi kendilerine söylenen bireyler ortasında ilerlemeye devam ediyoruz. Kulağımıza “cık cık” ile “tüh tüh” ortasında yansılar takılıyor.
‘BU GİDİŞLE BU FİYATLARI YAZIN DA GÖRÜRÜZ’
Sıhhiye Pazarı’nda 3 demet ıspanak 10 TL’den satılırken, kabağın kilosu 10 liradan, domatesin kilosu 18 TL’den, sivri biberin kilosu 30 liradan, salatalığın kilosu ise 12 TL’den satılıyor.
.
Portakal ve elmanın kilosu ise 8 TL olarak etiketlere yansıyor. Havalar ısındıkça fiyatların düşüp düşmeyeceğini sorduğumuz bir pazarcı esnafı, “Bu gidişle bu fiyatları yaz mevsiminde de göreceğiz. Bizim yapabileceğimiz bir şey yok. Mal alıp satmakta zorlanıyoruz. Halden eser alırken borçlanıyoruz. Elimizden gelse de bedavaya versek” diyor.
‘MEYVE ZERZEVAT DE LÜKS OLDU ARTIK’
Bu esnada tezgâhın domates kısmına yönelen orta yaşlı bir bayan, kilosu 18 liradan satılan domatesten yarım kilodan da az alıp, 7,5 lira ödüyor. Pazarcı esnafına “Hiç 18 lira ödeyip, 1 kilo domates alan oldu mu?” diye soruyoruz. Karşılık olarak, “Domatese o kadar para verirse, diğer ne alacak. Bir kilo devranı bitti. Yarım kilo alabilen, kendini torbayı doldurmuş sayıyor” cevabını alıyoruz. Daha sonrasında pazar alışverişini sürdüren bir öbür bayanla konuşuyoruz. Alışveriş için eşinden 120 lira aldığını söylüyor ve ekliyor: “Domates, salatalık, soğan, patates aldım, paranın yarıdan birçok bitti. Kalan parayla meyve alacağım. Portakal da elma da lüks oldu artık.
‘MAHALLE PAZARINDA DOMATES 12, MARUL 13 LİRADAN SATILIYOR’
Ankara’nın Mamak ilçesinde bulunan Memnun Pazarı’nda ise durum Sıhhiye Pazarı’ndan farklı değil. Pazarcı esnafı “Buyurun güzel geldiniz” diye pazara gelenlere seslense de fiyat etiketleriyle göz göze gelenler pek de beğenilen gelmiş üzere durmuyor. Pazara girenlerin maskelerden yüz tabirleri pek anlaşılmasa da hepsinin kaşları çatık duruyor. Memnun Pazarı’nda kilo fiyatları olmak üzere domates 12 TL’den, salatalık 9 liradan, marul 13 TL’den, yeşil biber 18, tatlı biber 15 TL’den satılıyor. Elma ve portakalın kilosu 5 TL olarak tezgahtaki yerini alıyor.
‘İNSANLAR MESKENİNE KURU SOĞAN BİLE GÖTÜREMİYORSA, VAY BU ÜLKENİN HALİNE’
Kalabalık içerisinde ilerlerken, domates tezgahının önünde duruyoruz. “Bu fiyatlardaki artış sürecek mi” diye sorduğumuz pazar esnafı, “İnsanların alım gücünü zorlaştırdılar. Bir kıvırcık olmuş 20 lira. İnsanların esasen yediği bir kıvırcık ya da kuru soğan, onu da meskenine götüremiyorsa vay bu ülkenin haline. Beşerler bir kilo meyve ya da zerzevat alamayacak hale geldi” diyor.
.
Bu esnada 50 lira ile pazara geldiğini söyleyen öbür bir kişi ortaya giriyor. “Sıfıra sıfır kaldım” diye başladığı kelamlarını “Bir şey de almadım. Patlıcanı en ucuzundan 12 liradan aldım. Ispanağı iki demet aldım, kâfi mi bilmiyorum. Domatesin, marulun, salatalığın fiyatı uçmuş. Bir kiloyu bırak yarım kilo bile meyve zerzevat alamıyoruz. Bütün pazarı döndüm dolaştım hangisi daha ucuz diye baktım. Eldeki parayla üç poşet güç doldurabildim. Gece de gelsen, gündüz de gelsen bu fiyatlar inmez. Pazarın içine incir ağacı dikmişler” diyerek sürdürüyor.
‘NAKLİYENİN KIYMETLİ OLMASI ESERLERE YANSIYOR, PAZARCI ESNAFI MAL ALMAYA KORKUYOR’
Pazardaki meyve zerzevat fiyatların pahalılığını konuştuğumuz bir diğer pazar esnafı ise “Mazot, nakliyenin kıymetli olması ister istemez eserlere yansıyor. Akaryakıt fiyatları fırlamadan evvel bu türlü değildi. Pazarcılar günü geçirmenin kederinde. Kimse kazanamıyor. Arkadaşlar elde kalır diye halden eser almaya korkuyor. Enflasyon mu düşüyor, takviye mi geliyor ne olacaksa olsun. Esnaf battı, batıyor” diyor.
