Hazal Yalın
Rusya’da basının gündemi, Ukrayna’ya taarruzlar ve bu hücumların tetiklediği gelişmeler.
Siyasi yelpazenin solunda yer alan Svobodnaya Pressa, Ukraynalıların Avrupa için ucuz ve yetişmiş işgücü sayıldığını belirtiyor. Nakanune.RU, Kremlin’in şahinler ve pasifistler ortasındaki dengeyi yokladığını ileri sürüyor. Kommersant, Batı blokunun yaptırımlarının “Trump ve Le Pen üzere popülistlere iktidar yolunu açtığı” görüşünde. Nezavisimaya Gazeta ise Türkiye’de geniş yer bulan, Türkiye ve Suriye ortasındaki yakınlaşma haberinin abartılı olabileceğini söylüyor. Basın derlemesi şu biçimde:
‘ŞAM-ANKARA HABERLERİ YER YOKLAMAK İÇİN OLABİLİR’
“Türkiye’deki yetkililer, Ukrayna’da olaylar devam ederken Suriye ile bağlantıları tekrar tesis etme çalışmasını güçlendirdiler. Hürriyet’in görüştüğü resmi vazifeliler, Esad’ın geçtiğimiz günlerde yaptığı BAE ziyaretinin, Suriye hükümetinin yeni takviye kanallarına büyük gereksinim duyduğuna tanıklık ettiğini düşünüyorlar. Şam ve Ankara ortasındaki sessiz diyalog uzun müddettir devam ediyor. 2021 eylülünde iki ülke istihbarat liderlerinin görüştükleri haberleri çıkmıştı. O vakit, Türkiye’nin eski askeri istihbarat şefi İsmail Pekin, ‘en değerli mevzunun Kürt militer kümelerle uğraş olduğunu’ söylemişti. Lakin Hürriyet’te yer alan haber abartılı da olabilir.
Orta Doğu Enstitüsü araştırmacısı ve Rusya Kurulu uzmanı Anton Mardasov’un kelamlarıyla: ‘Haber taban yoklamak gayesiyle konulmuş olabilir. Türkiye ve Suriye ortasındaki diyalogda Kürt kümelere karşı operasyonların alan ve yürütülüşleri üzerine direkt mutabakatlar da mümkün. Moskova bir müddet evvel bu tıp operasyonlara karşıydı, ancak son yıllarda tansiyonu azaltmaktan yana.'” (İ. Subbotin / Nezavisimaya Gazeta, 5 Nisan)
‘AVRUPALI IRKÇILAR UKRAYNALI NAZİLERİ NEDEN DESTEKLİYORLAR?’
“Avrupa medyası Ukraynalı mide bulandırıcı bir naziyle konuştuğunda bu neofaşistin kitap okumasına, üstelik çizgi romandan diğer kitaplar da okumasına son derece şaşırıyor. Batı Avrupa asırlarca diğer kıtaları talan etti, plantasyonlarına köleler taşıdı; 20’nci yüzyılda ise yabancıların derisinden şık abajurlar dikti, ‘barbarlar’ üzerinde deneyler yaptı. Tarihin ve ailenin belleği kaybolmaz. Örneğin, bugünkü Almanya başbakanının dedesi, SS Gruppenführer Fritz von Scholz, Doğu Cephesi’nde seçkin tank tümeni ‘Viking’in başındaydı. Torunu da bugün Ukraynalı nazilere silah tedarik ediyor.
Yüksek teknolojiye dayanan yüzyılımızda Yakın Doğu’dan yahut Afrika’dan köle (yani işçi) taşımanın bir manası yok. Dünün çobanlarının ve karasabancılarının kimya atölyelerinde yahut sıhhi tesisat tamirinde çalışması pek mümkün değil. Ukraynalıların ise zevkle ve kârlı bir biçimde sömürülebilecek yeni ezilen sınıf olmaları çok kolay. En değerlisi de beyinleri çocukluklarından beri “muhteşem Avrupa uygarlığıyla” yıkandı. Bu nedenle, günün birinde “Avrupalı” kategorisine girecekleri vaadiyle sıkıntısız çalışacaklardır. Üstelik de Bulgarlar ve Romenler üzere “ikinci sınıf” değil, gerçek “birinci sınıf” Avrupalılar olarak!” (İ. Veremeyçik / Svobodnaya Pressa, 8 Nisan)
‘WASHINGTON, RUSYA VE ÇİN’E KARŞI PAKİSTAN CEPHESİ AÇIYOR’
“Amerikalılar, Karaçi Limanı’nı ülkenin kuzeyindeki Lahor ile birleştirecek “Pakistan koridoru” doğalgaz boru sınırı projesinden son derece rahatsız. Kendi son derece kıymetli kayagazını bütün dünyaya dayatan ABD’nin İslamabad’a dair planları olduğu biliniyor. Pakistan’ın tarihi olarak Washington’un bölgedeki müttefiki ve ön karakolu sayılması da gayreti.
Pakistan’ın en büyük gazetelerinden biri, ABD’nin İmran Han’ın Moskova ziyareti öncesinde fiilen ultimatom verdiğini yazdı. Amerikalıların güzeline gitmeyen başbakanın fizikî olarak ortadan kaldırılmasına yönelik, ardında Amerikan bilinmeyen servisinin bulunduğu bir komplonun açığa çıkarıldığı da söyleniyor. Han, cumhurbaşkanına mektubunda, doğan krizin direkt doğruya, Rusya ve Çin ile temaslarından dolayı ABD’nin kendisini iktidardan devirmek emelleriyle bağlantılı olduğunu yazdı.” (V. Pavlenko / Regnum, 5 Nisan)
‘ABD VE AB RUSYA’YI CEZALANDIRMAK İÇİN EN UÇ NOKTALARA HAZIR’
“Batıdakiler, Moskova’nın şimdiki askeri planlarını değiştirmenin pek de gerçekçi olmadığını pek âlâ anlıyorlar. Kremlin’in tavrında ısrarcı olduğunu ve yaptırımların iktidarın toplum üzerindeki denetimini yıkamayacağını da (İran ve Kore DHC bunun örnekleri) çok yeterli biliyorlar. Bu noktada, yaptırımlar şahsen Batı, bilhassa de Avrupa için giderek daha acı verici oluyor.
ABD ve AB şu anda Ukrayna’yı desteklemek ve Rusya’yı cezalandırmak için en uç noktalara kadar gitmeye hazırlar. Lakin alınacak önlemler azaldıkça, geri kalanlar yalnızca halk için rahatsızlık verici hale gelmekle kalmıyor, dünya iktisadının sıhhati ve batı toplumlarının bütünlüğü açısından daha tehlikeli oluyor, çünkü Donald Trump ve Le Pen üzere popülistlere iktidar yolunu açıyor. Sonuçta her bilgili anda bir istikrar aramak gerekiyor, yaptırımların kalibrasyonunu ayarlamak giderek daha hayati oluyor.” (A. Gabuyev / Kommersant, 8 Nisan)
‘RUSYA’DA YENİ BİR İKTİSAT DOKTRİNİ ŞEKİLLENDİ’
“Avrasya Ekonomik Birliği Enstitüsü Müdürü ve geçen yıl kurulan, “Dayanışma İktisadı Okulu” ismini taşıyan yüksekokulun rektörü V. Lepehin: Rusya’nın karşı yaptırımları, pek çok durumda, hasımlarına toplu halde ziyan vermiyor ve Rusya’ya yeni yaptırımlar olarak dönerek bize vuruyor. En uygun yanıt, Rusya’nın yeni bir iktisat modeline geçişi olabilir ve olmalı. Dünyada pek çok ülkede eğilim açık: Şu ya da bu ülke, “economics” ve monetarizmin ne yapacağını dikte etmesinden ne kadar kurtulursa gelişme imkânları da o kadar fazla olur.
Ne yazık ki Rusya, otuz yıldır Batı’ya o denli güçlü yaslandı, batılı yönetim ve standardizasyon merkezlerinin tesirine o denli bir şehvetle girdi ki, sıradan bir etraf ülkesi, hatta yarı sömürge haline geldi. Sonuçta öngörülebilir hakikat kendisini amansızca ortaya koydu: Batı, Rusya’nın en kârlı faallerini ve altın-döviz rezervlerini topladı, sermayenin Rusya’dan offshore cennetlerine çıkması için bütün koşulları hazırladı. Bugün Rusya’nın quasi-eliti, derin bir hüsran içinde ve direksiyonu nereye kıracağını bilmiyor. Çokları aslında sermayelerini kurtarmak için Batı’nın merhametine sığınmak isterler, fakat bugün tam teslim bayrağını çekmek bile onlara yardımcı olamaz, zira dış “güç merkezlerinin” Rusya’ya yönelik gayesi, onun işini bitirmek, global bir kıyma makinesinde kıymaktan ibaret. Rusya iktisadında çok kapitalizm, az pazar var; çok idarecilik, az devlet var; çok batıcılık ve minimum ulusal çıkarlar var.
Esasen Rusya iktisadında son otuz yıldır bir hibrit hatta denebilir ki mutant bir şey şekillendi; bu mutant için etraf, globalleşmeci, batıcı, çok bağımlı, oligarşik, monopolistik, administratif, sapkın vb. iktisat tarifleri kullanılabilir. Somut, bütüncül, mantıklı, faal bir iktisat modeli, esasen, Rusya’nın post-kapitalist gelişimi formülüne uygun olmalı.” (V. Lepehin / Aurora, 5 Nisan)
‘ŞAHİN KANADININ HALİ TEST EDİLİYOR’
“İstanbul görüşmeleriyle ilgili başlangıçta sırf olumlu sonuçlar açıklandı, ancak sonra bu yaklaşım bilakis döndü. Başkanlık Maliye Üniversitesi Siyasi Araştırmalar Kısmı Lideri, siyaset bilimci Pavel Salin, böylece iktidarın farklı kanatlarının yoklandığına emin. Salin’e nazaran öncelikle cephe planlarındaki değişiklikten ve ‘çıta’nın düşürülmesinden şad olmayan ‘şahinler’ kanadı yoklanmak istendi.
‘Bu, bir görüşün test edilmesiydi. Üstelik kamuoyu görüşü değil, zira kamuoyu görüşü televizyonun tesiri altında bulunuyor. Bu, Putin tarafından Medinskiy aracılığıyla, Ukrayna’daki vazifelerin ‘çıta’sının mümkün bir düşürülmesi halinde elitteki ‘şahin’ kanadın tutumunun test edilmesiydi. ‘Şahinler’e yakın sözcüler, denetimleri altındaki kanallar aracılığıyla, bu türlü bir tavrın kendileri için kabul edilemez olduğunu gösterdiler. Putin sonraki gün, yeniden (bu sefer kâğıttan okuyan) Medinskiy’in yardımıyla geri vitese taktı.’
Komünist Partisi’ne yakın Viktor Alksins de benzeri bir görüşte: “Bugün ortaya çıkan zahmetlerin her şeyden evvel liberal yolun tutulmuş olmasından kaynaklandığı açık. Bu yolu tutan ve hayata geçiren muhakkak beşerler da var. Bunları iktidardan hızla uzaklaştırmak, sözün tam manasıyla bir paklık yapmak gerek; liberal görüşe sahip biri bugün iktidarda bulunamaz, oradan uzaklaştırılmalıdır.” (Y. İvanov / Nakanune.RU, 6 Nisan)
‘RUSYA ÇOK KUTUPLU BİR DÜNYA YARATIYOR’
“Sergey Narışkin (Rusya Dış İstihbarat Hizmetleri Müdürü): Yaşadığımız anda gözlerimizin önünde Avrupa ve dünya tarihinin yeni bir kademesi meydana geliyor. Bunun özü, en güçlünün, yani ABD’nin, öbür devletleri alternatif güç odaklarına dönüşmelerine yönelik en küçük ihtimali bile engellemek için yıkma hakkı üzerine şurası olan tek kutuplu dünya ve memleketler arası bağlar sisteminin çöküşüdür.
Yugoslavya, Afganistan, Irak, Libya, Suriye’de bu amaçları güttüler. Batı’nın Ukrayna’yı kendi nüfuz alanına çekme uğraşları buna yönelikti. Rusya bugün, bu sisteme açıkça meydan okuyor ve daha evvel hiç olmamış ve aslında herkesin, hatta bugünkü hasımlarımızın bile yararlı çıkacağı çok kutuplu bir dünyayı gerçek manada yaratıyor.” (S. Narışkin / Natsionalnaya oborana, 6 Nisan)
‘DÜNYA TİCARET ÖRGÜTÜ’NDEN KURTULMANIN VAKTİ GELDİ’
“RFKP Önderi Zyuganov: ‘Duma’ya Rusya’nın Dünya Ticaret Örgütü’nden çıkması için kanun tasarısı verildi. Tasarının ne vakit inceleneceği şimdi belirli değil. Fakat en yakın vakitte gerçekleşmesi gerektiğine eminim. Batı, ülkemize karşı örneği görülmemiş bir siyasi ve iktisadi savaş başlattı. Biz de, Batı’nın, hâkim devletlerin ekonomilerini kendi menfaatlerine boyun eğdirmek, herkesi kendi bağımsız gelişiminden vazgeçerek Sam Amca’nın düdüğüyle oynatmaya yönelik baskı ve şantaj yapmak için kullandığı teşkilatla bağlarımızı derhal kopartmak zorundayız.” (G. Zyuganov / Pravda, 1-4 Nisan)
