Ogün Akkaya
ANKARA – İstanbul Barosu’na kayıtlı olarak yıllardır avukatlık yapan görme engelli avukat Mümin Özeken, vekalet süreci için gittiği Beyoğlu 42’nci Noteri’nde ayrımcılığa maruz kaldığını belirtti. Kanunlara nazaran engelli avukatların şahit huzurunda süreç yapması kendi tercihlerine bırakılırken, noterde vazifeli şahıslar Özeken’e şahit getirmeden talep ettiği sürecini yapamayacaklarını söyledi.
Noterde yaşadığı ayrımcılık karşısında İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na cürüm duyurusunda bulunmak isteyen Özeken, bu başvuruyu yaparken şahit istenmesi durumuyla tekrar karşılaştı. Özeken, tabirinin alınabilmesi için şahit isteyen savcıyı Yargıçlar ve Savcılar Kurulu’na şikâyet etti.
‘YASAL HAKKIM OLMASINA KARŞIN NOTER KABUL ETMEDİ’
Daha öncesinde sorun yaşadığı noterde çok sayıda süreç yaptığını, noterdekilerin kendisini tanıdıklarını ve evvelki süreçlerinde şahit istenmediğini lisana getiren Özeken yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Vekaletname hazırlamak için notere gitmiştim. Noterde süreci yapan kişi tanıksız süreç talebimi kabul etmedi. Bana ‘Siz görmüyorsunuz, görmediğiniz için okuyamıyorsunuz. Şahit istiyorum. Şahit olmazsa vekaletnameyi düzenlemem’ dedi. Kendisine 1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 73. Unsurunu anlattım. Borçlar Kanunu’nun hususlarını anlattım. Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu’nun kararlarını anlattım. Avukat olarak kendisini bilgilendirdim. Noterden onlarca iş yapmak için bekleyen insanların önünde tartıştık, yaptığı kırıcı bir hareket oldu. Kendisine yasanın verdiği kararları anlattım. Sorun olmayacağını söyledim. Yasal hakkım olmasına karşın noter kabul etmedi.”
‘YAŞANANLAR ÇALIŞMA HAKKIMIZI SINIRLAYAN BİR DURUM’
Özeken noterde yaşadıkları hakkında şikâyet dilekçesi vermek için İstanbul Cumhuriyet Savcılığı’na gitti. Savcının kendisine noterde yaşadıkları hakkında “İki şahit bulamadınız mı ki sorun yaratıyorsunuz?” dediğini söyleyen Özeken, tanıksız sürecin hakkı olduğunu belirtmesine karşın şikâyet dilekçesi hazırlanırken de sorun yaşadı.
Savcının kendisine “İfadeni alalım fakat ben hazirun (Tanık) istiyorum” dediğini söz eden Özeken bu duruma karşı çıktı. Savcının noterde yaşadığı şahit sıkıntısının birebiri tekrarladığını belirten Özeken, “Ben görme engelliyim fakat okur müellifim. Mesleğini 31 yıldır icra eden bir avukatım. Bu beni açık açık rencide etmektir” diye konuştu ve savcılıkta yaşadıklarına dair şunları söyledi:
“Engellilerin imza durumlarının nasıl işlediğini hukuken biliyoruz. Kendisinin de bilmesi gerekiyor. En azından savcı ‘Bu hususta yetersizim, inceleyeyim iki gün sonra tabirinizi alabilirim’ de diyebilirdi. Onu da demedi. Direkt kesip attı. Dalga geçercesine ‘Beni şikâyet edecek misiniz?’ dedi. Ben de kendisine ‘Tanık konusunda diretecekseniz şikâyet edeceğim’ dedim. Kendisini HSK’ya şikâyet ettim. Dilekçede durumu özetledim. Yasal desteklerden bahsettim. Engelli avukatların durumlarını açıkladım. Mahkemelerin engelli avukatlar için gerçekleştirdiği uygulamaları anlattım. Yaşananlar, çalışma ve kontrat düzenleme hakkımızı sınırlayan yahut ortadan kaldıran bir durum.”
‘SAVCI, HAKİM VE NOTERLERİN BUNU BİLMESİ GEREKİYOR’
Yasaların engelli avukatlar için açık ve net olduğunu vurgulayan Özeken, durumun bilinçsizlik ve bilgisizlikten kaynaklandığı görüşünde.
Özellikle noterlerin engelli avukatlara sorun çıkardığını aktaran Özeken, “1512 sayılı Noterlik Kanunu’nun 73. Hususu çok açık. Yeni bir yasa düzenlemeye bile gerek yok. Savcı, hakim ve noterlerin bunu bilmesi gerekiyor. Okullarda eğitimini versinler. Engellilerle ilgili dersler versinler. Bu sorunu çözmek için engelli hukuku alanında ders versinler. Sorun olmaması gerekirken bize daima sorun yaratıyorlar. Noter benden bir müvekkilimin yanında şahit isterse o müvekkil bana iş verir mi?” diye konuştu.
‘AVUKATIN TERCİHİNE KALMIŞ BU DURUMA NOTERLER HÜRMET DUYMUYOR’
Yaşananları İstanbul Barosu Engelli Hakları Merkezi’ne anlattığını belirten Özeken, “Türkiye Barolar Birliği ve çeşitli vilayetlerdeki barolar devreye girdi. Savcının ses tonundan küçümsediğini hissettim. ‘Ne yaparsan yap’ havası hissettim. Beni tahrik etmek istedi. Bilinçlenme ve okumakla alakalı bir sorun yasa sorun yaratmıyor. Avukat tanıksız süreç yapacağım diyorsa, noterin yapacağı şey tutanağın başında bunu belirtmek. Bu yapılsa bütün sorun çözülecek. Avukatın tercihine kalmış bu duruma noterler hürmet duymuyor” sözlerini kullandı.
İSTANBUL VE ANKARA’DA PROTESTO: AYRIMCI DAVRANIŞI KINIYORUZ
Avukat Özeken’in yaşadıkları, İstanbul ve Ankara Barosu’na bağlı avukatlar tarafından basın açıklaması yapılarak protesto edildi. Açıklamada konuşan ve meslektaşlarının uğradığı ayrımcılık nedeniyle duydukları derin ıstıraba dikkati çeken Ankara Barosu Engelli Hakları Merkezi Lideri avukat Merve Bayram şunları söyledi:
“Bizler engelli bireylerin adalete erişiminde onları yalnız bırakmazken meslektaşımızın ayrımcılığa uğraması hepimizi derinden üzmüş ve durumun vahametini ortaya koymuştur. Yargının ögelerinden olan kolluk, hâkim, savcı ile adliye çalışanının tez olarak engelli hakları konusunda eğitilmesi gerekmektedir. Anayasa ve kanunlara dayanan haklarımızı kullanmak için gayret etmemeliyiz. Bu haklar dezavantajdan kaynaklanan tesis edilmesi gereken haklar değil, insan olmaktan kaynaklanan haklardır. Engelli hakları insan haklarıdır. Engelli Hakları Merkezi olarak yurttaşlarımız ile meslektaşlarımızın ayrımcı tavra maruz kalmamasını sağlayacak, adalete erişimi herkes için eşit hale getirmek için çalışacağız. Meslektaşımıza yapılan hukuksal destekten mahrum ayrımcı davranışı kınıyoruz.”
‘HUKUKSUZLUĞA ŞAHİDİZ’
İstanbul Çağlayan Adliyesi’nde avukatlar ismine basın açıklamasını okuyan İstanbul Barosu Engelli Hakları Merkezi Yürütme Konseyi Üyesi Deniz Yazgan ise “Avukatlık mesleğinin engelli şahıslarca bağımsız biçimde yapılamayacağına ait telaffuzlar, İnsan Hakları Avrupa Mukavelesi ve Anayasa’mız bağlamında ayrımcılık yasağına aykırıdır” dedi.
“Yasalara açıkça muhalif olan engelli kişinin istemi ve isteği hilafına şahit bulundurma istemini kabul etmiyoruz” diyen Yazgan, “Ancak kendimizden emin bir halde belirtiyoruz ki bugün, görme engelli bir avukatın aşağılandığına, ayrımcılığa uğradığına şahidiz. Hukuksuzluğa şahidiz. Görme engelli avukatları gerçek bir avukat üzere değerlendirmeme teşebbüsüne şahidiz” formunda konuştu.
